Onderwijsraad: zet desnoods justitie in bij misstanden op school
De overheid moet duidelijker afbakenen wat scholen wel en niet mogen, zegt de Onderwijsraad. Grondwetsartikel 23, waarin de vrijheid van onderwijs is vastgelegd, kan volgens de raad niet als argument worden gebruikt om te discrimineren of antidemocratisch gedachtegoed over te dragen.
De inspectie moet hier strenger op handhaven. Als dat niet werkt, moeten politie en justitie ingeschakeld worden, staat in een advies dat vandaag is aangeboden. In extreme gevallen komt ook onderzoek van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst in beeld.
Het gaat om zaken als de omgang met lhbti-leerlingen, kledingvoorschriften en gelijke rechten voor vrouwen en mannen. Zo is de raad zeer ongelukkig als een school apart lesgeeft aan jongens en meisjes, omdat dat bijna nooit op een gelijkwaardige manier kan en omdat je op school ook leert hoe je samenwerkt.
Volgens de raad moet duidelijker worden wat moet en wat niet mag op school. Voorzitter Edith Hooge: "Het gaat om de rechten en vrijheden van het kind en de sociale veiligheid op school."
Eigen overtuiging niet als uitgangspunt
Het onderwijs moet aansluiten op de democratische rechtsstaat, zegt de raad. Via het vak burgerschap krijgen leerlingen hier les over. Met dit advies geeft de raad aan wat alle leerlingen op alle scholen moeten leren over democratisch burgerschap. Een school kan daar vervolgens de eigen overtuiging en visie aan toevoegen, maar die moeten niet het uitgangspunt zijn.
Het Wartburg College in Rotterdam, een school voor reformatorisch voortgezet onderwijs, denkt dat het advies van de Onderwijsraad wel kan schuren op bepaalde thema's:
Volgens de raad weten jongeren nu te weinig over de democratische rechtsstaat en zijn er grote verschillen in het onderwijs. De raad vindt dat zeer verontrustend.
Aanleiding voor dit advies waren recente gebeurtenissen op verschillende scholen. Zo werden homoseksuele leerlingen van een reformatorische school in Gorinchem gedwongen om tegenover hun ouders uit de kast te komen.
'Onderwijs gebaseerd op religie heeft langste tijd gehad'
De verschillende profielorganisaties in het onderwijs reageren zeer verschillend op het advies. De Vereniging Openbaar Onderwijs is blij dat helder is wat de rechten van leerlingen zijn maar noemt het een gemiste kans dat er geen verdere discussie is over artikel 23. Marco Frijlink, voorzitter van de vereniging, zegt dat op religie gebaseerd onderwijs zijn langste tijd heeft gehad "en die discussie wordt in dit advies helemaal vermeden".
De VGS, Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs, wil dat de overheid de onderwijsvrijheid beschermt. De gereformeerde scholen willen de ruimte houden om vanuit hun eigen identiteit onderwijs te blijven geven.
Verus, de Vereniging voor Katholiek en Christelijk Onderwijs, die meer dan 4000 scholen vertegenwoordigt, is blij met het advies van de Onderwijsraad omdat het een einde maakt aan alle voorstellen om de vrijheid van onderwijs te veranderen.