Italianen kiezen nieuwe burgemeesters: eerste test voor regering-Draghi

• Heleen D'Haens

  correspondent Italië

Voor het eerst sinds Italië in februari een nieuwe regering kreeg, mogen de Italianen naar de stembus. Niet omdat premier Draghi ermee ophoudt, maar wel omdat Italianen in meer dan 1000 gemeenten een nieuwe burgemeester kiezen.

Vooral in grote steden als Rome, Milaan en Napels worden die verkiezingen scherp in de gaten gehouden, omdat de uitslag geldt als barometer voor de politieke stemming in het land.

Afval, openbaar vervoer en werkloosheid

Italianen baseren hun keuze vooral op thema's die lokaal spelen. Zo kampt Rome al jaren met een gigantisch afvalprobleem. De ophopende bergen vuilnis rondom overvolle containers trekken de laatste maanden zelfs steeds vaker everzwijnen aan, die in groepen dwars door de stad lopen. Dat de huidige burgemeester Virginia Raggi het probleem niet heeft kunnen oplossen, nemen veel Romeinen haar kwalijk.

Iemand gaf de everzwijnen zelfs een eigen Twitterpagina:

In Napels gaat het in de race om het burgemeesterschap vooral over de werkloosheid, die na de coronacrisis is toegenomen. Vooral jongeren hebben het moeilijk om in de stad een baan te vinden. Hoogopgeleide jongeren trekken daardoor vaak weg uit de stad en kansarme jongeren worden in de richting gedreven van criminele organisaties als de camorra.

Correspondent Heleen D'Haens ging in Napels mee op campagne met burgemeesterskandidaat Alexandra Clemente, een advocate van 34 die zich verzet tegen de invloed van de maffia in de stad. Ze heeft daarvoor een persoonlijke reden: haar moeder kwam om door een verdwaalde kogel. In de video vertelt ze daarover:

Dat Clemente zal winnen, is vrij onwaarschijnlijk. Ze wordt niet gesteund door een van de grote partijen, zoals de linkse Partito Democratico of de rechtse Lega, die per gemeente een kandidaat naar voren schuiven.

Dat is de reden waarom ook op nationaal niveau deze verkiezingen belangrijk zijn: ze gelden als krachtmeting tussen de grote partijen. Het is de eerste keer dat Italiaanse kiezers hun stem kunnen laten horen sinds in februari de regering van premier Draghi aantrad, en startte met een ambitieus corona-herstelplan.

Blijft de Lega populair?

Afgaand op de laatste peilingen, ziet het ernaar uit dat de rechtse partij Lega van Matteo Salvini het sterkst zal worden afgestraft. De partij was jarenlang aan een opmars bezig, maar wordt de laatste tijd ingehaald door de nog rechtsere partij Fratelli D'Italia, die niet in de regering zit.

Een deel van de aanhang van Salvini knapt af op de compromissen die hij sluit in de regering, bijvoorbeeld over het verplichten van de coronapas voor bijna alle Italianen die werken. Daarnaast worstelt de partij intern met enkele schandalen. Zo werd de social-mediastrateeg van Salvini recent opgepakt na een drugsfeest met twee Roemeense jongens.

Dat alle vijf de grote steden een rechtse burgemeester krijgen, zoals Salvini een aantal maanden geleden nog voorspelde, lijkt nu onwaarschijnlijk.

Linkse partijen daarentegen liften juist mee op de populariteit van Draghi, die volgens de laatste peilingen het vertrouwen heeft van 67 procent van de Italiaanse kiezers. Of dat zich vertaalt in meer burgemeesters en meer invloed in het lokale bestuur, moet vandaag en morgen blijken. In grote steden volgt mogelijk een tweede stemronde later in oktober.