Berlijners stemmen in referendum voor onteigening grote vastgoedbedrijven
Een voorstel voor onteigening van grote vastgoedbedrijven heeft gisteren bij een referendum in Berlijn een meerderheid gehaald: 56,4 procent van de kiezers stemde voor het onteigenen van bedrijven als Deutsche Wonen en Vonovia. De uitslag van het referendum is juridisch niet bindend, maar de Berlijnse politiek moet zich er wel over gaan buigen.
De initiatiefnemers van het referendum hebben als doel de nationalisatie van zo'n 240.000 woningen in de Duitse hoofdstad, die nu in handen zijn van grote bedrijven. Het referendum richt zich op alle particuliere vastgoedondernemingen met meer dan 3000 huizen. Zo'n tien vastgoedbedrijven zouden daardoor hun panden moeten verkopen aan de overheid.
Bij de initiatiefnemers van het referendum was er gisteren een opgetogen stemming. "We hebben de stad in beweging gebracht en de politiek opgeschud", zei een woordvoerder van het initiatief bij de Duitse radiozender RBB Inforadio. "We hebben het opgenomen tegen machtige tegenstanders en gewonnen. We zullen niet zo snel weer verdwijnen."
Felle protesten
In Berlijn wordt al tijden fel gedemonstreerd tegen de hoge huren en de grote woningnood. Eerder deze maand was er een groot protest en het linkse stadsbestuur probeerde de huren aan banden te leggen met een huurplafond. Dat huurplafond, de Mietendeckel, werd echter al snel naar de prullenbak verwezen door het Duitse constitutionele hof, omdat het in strijd was met nationale wetgeving.
De organisatoren van de volksraadpleging zeggen de formatie in Berlijn de komende periode intensief te gaan volgen. "Het referendum negeren zou een politiek schandaal zijn. We zullen niet ophouden totdat de socialisering van woningbedrijven is doorgevoerd", zegt een woordvoerder.
De sociaaldemocratische SPD en de Groenen, de nummer één en twee in Berlijn, willen de uitslag van het referendum serieus nemen, ook al heeft de leider van de lokale sociaaldemocraten zich er in het verleden kritisch over uitgelaten. Ze is nog steeds kritisch, maar vindt dat de uitslag van het referendum gerespecteerd moet worden. Ze wil dat er een wetsontwerp volgt, dat ook toetsing aan de grondwet kan doorstaan.
Ook de Groenen staan open voor gesprekken over onteigening van de honderdduizenden woningen. Maar de kandidate van die partij, Bettina Jarasch, wees er wel op dat de politiek eerlijk moet zijn over de kansen van uitvoering van de uitkomst het referendum. "Er moeten nog veel juridische en praktische zaken worden geregeld", zei ze tegen persbureau DPA.
Als alternatief pleit ze voor een vrijwillig akkoord tussen politiek, verhuurders en andere belanghebbenden voor meer nieuwbouw en eerlijke huurprijzen. "De verhuurders hebben dit in handen", zei ze.
Vastgoedbedrijven: dit helpt niet
Vastgoedconcern Vonovia zegt dat het referendum niet helpt bij het oplossen van de problemen op de woningmarkt in Berlijn. Volgens het bedrijf dreigt een jarenlange impasse. "We hebben veel meer saamhorigheid nodig in plaats van confrontatie", zei topman Rolf Buch van het bedrijf in een verklaring.
Het bedrijf zegt bereid te zijn de komende jaren 13.000 huizen in Berlijn te bouwen. Ook wil zowel Vonovia als Deutsche Wohnen de huren de komende vijf jaar bevriezen.
Vonovia is ondertussen bezig met een overname van Deutsche Wohnen. Het bedrijf heeft inmiddels meer dan de helft van de aandelen in Deutsche Wonen in bezit.