Stadsicoon Erasmusbrug is 25 jaar: 'Symbool voor de kracht van Rotterdam'

Morgen is het 25 jaar geleden dat de Erasmusbrug in Rotterdam werd geopend door toenmalig koningin Beatrix. De brug is de afgelopen decennia niet alleen een belangrijke verbinding geworden tussen de noord- en zuidzijde van de stad. De Erasmusbrug, beter bekend als de Zwaan, staat ook symbool voor Rotterdam.

De verjaardag valt samen met de Wereldhavendagen en wordt vanwege corona klein gevierd.

"De Erasmusbrug staat symbool voor de stoere geschiedenis van de havens, voor de kracht van Rotterdam dat altijd zichzelf heeft weten te redden", zei architect Ben van Berkel vlak voor de 20ste verjaardag van de brug.

Maar er ging veel werk aan vooraf. Zo'n tien jaar voor de officiële ingebruikname van de brug hoorden de Rotterdammers voor het eerst van het plan om nog een brug over de Maas te bouwen, schrijft de regionale omroep Rijnmond. Er werd jarenlang gedebatteerd over het ontwerp van de Nieuwe Stadsbrug, zoals de werktitel was.

Toen Van Berkel zijn plan uitwerkte, lagen er al twee andere ontwerpen. Die vond hij te standaard. "Ik wilde iets maken waar straks iedereen naar zou wijzen, waar mensen blij van zouden worden om er overheen te gaan." Uiteindelijk ging de gemeenteraad akkoord met het ontwerp voor de brug van Van Berkel.

Nog voor de opening op 4 september 1996 hadden de Rotterdammers de nieuwe stadsbrug al een bijnaam gegeven: de Zwaan. De brug werd het visitekaartje van de stad en zeer waarschijnlijk het meest gefotografeerde icoon van de Maasstad.

Door de jaren heen zijn er allerlei evenementen op georganiseerd. Zo werd de brug in 1997 opgenomen in de marathon van Rotterdam. Marcel Walravens herinnert zich nog goed dat hij namens de gemeente als assistent-projectleider van de brug in de nok van de pyloon zat toen de lopers langskwamen.

"Toen we daar in het 'hoedje' stonden, zo noemen we het bovenste stuk van de pyloon, wiebelden we heel lichtjes heen en weer. Het werd veroorzaakt door al die duizenden voeten op het wegdek onder ons. Dat vond ik wel indrukwekkend."

Op 12 juni 2005 was de Red Bull Air Race voor het eerst in de stad. Daar kwamen ruim 700.000 mensen op af.

Piloten vlogen met zo'n 400 kilometer per uur over de Maas. Een vliegtuig vloog onder de brug door. Dat was eenmalig: toen de race drie jaar later weer in Rotterdam was, mocht vliegen onder de brug niet meer.

Ook de renners van de Tour de France kwamen twee keer over de brug heen. De eerste keer was in 2010, toen in Rotterdam de Grand Départ was. De start volgde op een ceremonie op de brug waar zowel het Franse als het Nederlandse volkslied klonk.

Vijf jaar later was Utrecht de stad van de start van de Tour de France. De tweede etappe in 2015 ging van de Domstad naar Neeltje Jans in Zeeland. In het 166 kilometer lange parcours gingen de renners via de brug naar het zuiden.

Ook memorabel voor veel Rotterdammers was The Passion in 2012, weet ook nog Ferreira Ribeiro, die destijds als monteur voor de gemeente werkte. "Danny de Munk speelde Jezus in The Passion en zou vanuit het hoedje het volk toezingen. Dit kon niet live en daarom werd het de avond ervoor opgenomen. De volgende dag na afloop van de live tv-uitzending stonden er allemaal fans op hem te wachten. Maar Jezus kwam niet meer naar beneden. Dat vond ik wel humor."

Op of bij de brug waren de afgelopen jaren ook geregeld demonstraties. "Black lives matter!", galmde het er op 3 juni vorig jaar. Duizenden mensen demonstreerden tegen racisme en Amerikaans politiegeweld na de dood van George Floyd.

De demonstratie zou anderhalf uur duren, maar werd eerder beëindigd omdat het te druk werd en dat was vanwege de coronasituatie op dat moment een probleem.

In de afgelopen 25 jaar werden nog veel meer feesten, herdenkingen, demonstraties, en evenementen gehouden. Zo trok in 2002 de rouwstoet van Pim Fortuyn over de brug, is er elk jaar een groot vuurwerk of droneshow en de brug neemt voor verschillende gelegenheden een andere kleur aan. Bijna elke Rotterdammer heeft daardoor wel een bijzondere herinnering aan de Erasmusbrug.