Douane ziet meer namaakartikelen door coronacrisis: 'Niet alleen van AliExpress'
De douane heeft in 2020 en de eerste helft van dit jaar veel meer namaakartikelen onderschept. Door het vele online winkelen tijdens de coronacrisis heeft de handel in namaakartikelen van bekende merken een vlucht genomen, stellen handhavers.
De douane zag vorig jaar een flinke toename van het aantal namaakartikelen dat werd onderschept: ruim 850.000 stuks, meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2018. Toen werden er ruim 400.000 artikelen tegengehouden die vermoedelijk inbreuk maakten op het intellectueel eigendom van een merk of organisatie. In 2019 schoot dat aantal omhoog naar bijna 2 miljoen, maar dat kwam door het tegenhouden van één zending met een gigantische hoeveelheid namaakmedicijnen. Volgens de douane geeft die onderschepping een vertekend beeld.
In de eerste helft van 2021 zijn al ruim 211.000 artikelen onderschept. Volgens de douane is er met name een grote toename van het aantal kleine zendingen; producten die online zijn besteld en vervolgens op Schiphol worden tegengehouden. Het gaat niet alleen om kleding, schoenen en tassen, maar bijvoorbeeld ook om speelgoed en sigaretten.
Kleine zendingen
"Zeker dit jaar is er verhoudingsgewijs een grote toename van de hoeveelheid tegengehouden kleine zendingen, die veelal via de internationale post of koerier komen", zegt een woordvoerder. "De coronacrisis speelt mee in die cijfers."
Voor namaakhandelaren is het veel gemakkelijker om hun producten online aan te bieden.
React, een organisatie zonder winstoogmerk die wereldwijd optreedt tegen merkvervalsing, handelt sinds vorig jaar een groter aantal zaken af. Merken als Versace, Philips, L'Oréal en Apple zijn bij de organisatie aangesloten. Ook React denkt dat er door de coronacrisis veel meer namaakartikelen in omloop zijn.
"We zijn bijna allemaal online gaan winkelen in de coronacrisis. Voor namaakhandelaren is het veel gemakkelijker om hun producten online aan te bieden. Ze leveren rechtstreeks, meestal vanuit China, en slaan zo in de distributie een heleboel stappen over waarbij ze gecontroleerd hadden kunnen worden", zegt directeur Ronald Brohm. "Het enige wat die handelaren nu kan gebeuren is dat hun advertentie offline wordt gehaald of dat de douane hun zending onderschept."
Gucci, Rolex en Louis Vuitton
Er werden bovendien meer namaakartikelen gemaakt, zeker in de textielindustrie, schreef vakblad Business of Fashion vorig jaar. Omdat veel grote modebedrijven tijdens de pandemie hun orders introkken, gingen sommige kledingfabrieken over op het maken van imitaties voor malafide handelaren.
De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) stelde in 2019 vast dat 3,3 procent van de wereldhandel bestaat uit namaakproducten. Dat cijfer was gebaseerd op door de douane onderschepte namaakartikelen in 2016. De verwachting was dat het percentage gestaag zou toenemen, maar door de coronacrisis groeit het percentage waarschijnlijk harder.
Schoenen, kleding en lederwaren worden volgens de OESO het meest nagemaakt. De Britse prijsvergelijkingssite Uswitch concludeerde onlangs op basis van online zoekopdrachten dat Gucci, Rolex en Louis Vuitton de meest gewilde namaakmerken zijn.
'Niet alleen AliExpress'
De vervalste producten worden vaak aangeboden in Aziatische webwinkels, die ook adverteren op sociale media. "Het is zeker niet alleen van AliExpress", zegt Brohm. "Er staat veel op nieuwe platforms als Wish, Vova en Tokopedia en op Chinese fashionsites."
React gaat met zulke e-commerceplatforms in gesprek over de aangeboden namaakartikelen. "In eerste instantie is het aantrekkelijk voor ze om het toe te staan, want het betekent meer verkopers en advertenties op het platform. Later willen ze de boel toch vaak opschonen omdat er veel klachten komen van consumenten en omdat er juridische druk ontstaat."