Eerste verhalen uit rampgebied Haïti: 'Dit lijkt erger dan in 2010'

De aardbeving in Haïti heeft veel schade veroorzaakt. Gebouwen zijn ingestort en wegen liggen vol puin. Ook zijn er minstens 227 doden gevallen, maar er wordt verwacht dat het dodental nog oploopt. Via ooggetuigen komen nu steeds meer verhalen naar buiten over de impact van de aardbeving, met een kracht van 7,2.

"Mijn zusje stond met haar baby in de keuken, toen de hele vloer onder haar voeten weg viel", zegt Vena Nieuwelink, van de stichting Passie voor Haïti. Nieuwelink woont in Nederland, maar haar moeder, zusje en broertje wonen in Les Cayes, in het zuiden van Haïti. Zij zijn ongedeerd, maar wel in shock, zegt Nieuwelink, die al meerdere keren met haar familieleden heeft gebeld.

"Mijn moeder zei: 'Ik praat, maar ik leef eigenlijk niet'. Een aantal jaar geleden hebben we mijn moeders huis aardbevingsbestendig gemaakt. Dat heeft gewerkt, haar huis staat nog. Maar alle buren zijn hun huizen kwijt, daarom schuilen ze nu allemaal bij mijn moeder. Het is echt een opvanghuis gevonden."

Volgens Nieuwelink is het een ravage in de stad. Huizen en ziekenhuizen zijn ingestort. "Gelukkig kon mijn zus nog op tijd naar buiten rennen, maar ook haar huis is helemaal kapot. De muren staan niet meer rechtop en van de mozaïeken vloer is niets over. Het voelt nog niet echt allemaal, ik ga vanavond nachtmerries krijgen."

Op enkele plekken, ook ver van het epicentrum vandaan, konden mensen nog onder het puin vandaan gehaald worden. Zoals hier in Cap Haitien:

De beving op een diepte van tien kilometer was op zo'n 125 kilometer ten westen van de hoofdstad Port-au-Prince, bij de plaats Saint-Louis-du-Sud. Dat is 22 kilometer van Les Cayes.

De kuststad Jérémie, aan de andere kant van het schiereiland, is volgens het Rode Kruis zwaar getroffen. In die stad wonen naar schatting zo'n 100.000 mensen. Volgens een woordvoerder lijkt het er op dit moment op dat de schade vergelijkbaar is met die na de verwoestende aardbeving in 2010.

De meest dichtbevolkte gebieden op het zuidelijke schiereiland zijn de drie grootste steden: Jacmel (138.000 inwoners), Jérémie (100.000 inwoners) en Les Cayes (136.000). Dit zijn dezelfde gebieden als waar orkaan Matthew in 2016 toesloeg. "De toegang tot de getroffen gemeenschappen is beperkt, de telecommunicatiesystemen zijn uitgevallen en de veiligheid blijft een punt van zorg", zegt het Rode Kruis.

"Waarom Haïti weer?", vraagt Nieuwelink zich af. "Het gaat maar door. We zijn een trots volk en we willen goed nieuws brengen, maar we worden steeds opnieuw geraakt." Morgen heeft Nieuwelink een bijeenkomst met de stichting gepland; die gaat door, maar wel met een andere insteek. "We wilden gezellig picknicken, maar we zullen nu elkaar vooral gaan steunen. We hebben elkaar nu nodig."

'Erger dan in 2010'

Mensen hebben nu eindelijk weer iets opgebouwd en dat wordt allemaal weer verwoest, zegt ook Cellinie Constant, voorzitter van de Haïtiaanse Vereniging in Nederland. Ze heeft de hele tijd contact met mensen in haar geboorteplaats Camp-Perrin, dicht bij het epicentrum. "De gevolgen van deze aardbeving lijken erger dan die in 2010."

Volgens Constant zijn er veel doden, maar komt dat nu nog niet naar buiten omdat het overzicht er nog niet is. "Iedereen is zo geschrokken." In het dorp waar ze opgroeide is volgens haar één ziekenhuis met één arts, vier verpleegkundigen, en tien bedden. "Dat is nu overvol met zwaargewonde mensen. Ik ben bang dat er ook nog mensen overlijden omdat ze nu zwaargewond zijn en niet kunnen worden geholpen."

80 kilometer naar huis lopen

Volgens Constant waren veel volwassenen niet thuis, toen vanochtend (lokale tijd) de beving was. "In Haïti is het nu zo warm, daar staat iedereen rond 06.00 uur 's ochtends, op en gaat naar buiten. Alleen de kinderen blijven dan nog binnen, om daar te slapen of te spelen." Constant is bang dat er daarom veel kinderen onder de slachtoffers zullen zijn. "De ouders hadden te weinig tijd om naar binnen te rennen en ze te redden."

Haar moeder, vader en oma, die nog daar wonen, zijn ongedeerd. "Alleen het huis van mijn oma is kapot. Mijn vader was op het moment van de beving in de bergen. Omdat de beving de wegen zo heeft verwoest en auto's niet meer kunnen rijden, moet hij nu 80 kilometer naar huis lopen."

Constant probeert ook andere familieleden te bereiken, maar dat is nu moeilijk. "De communicatie is heel slecht omdat iedereen elkaar probeert te bellen. Het is superdruk." Ook Nieuwelink houdt contact met haar familie. Die gaat nu naar omliggende dorpen om te kijken of alle andere familieleden ook ongedeerd zijn.

Dit zijn de eerste beelden van na de aardbeving: