Giftige lading op drie binnenvaartschepen in Utrecht, Veghel en Zwolle
Drie binnenvaartschepen in Utrecht, Veghel en Zwolle liggen al dagen aan de kade nadat er een giftige lading was aangetroffen. Het gaat om fosfine in een partij graan uit Polen die vanuit een trein in Oss is overgeladen op de schepen.
Bij een meting op het schip in Utrecht werd ontdekt dat de concentratie fosfine veel te hoog was. Er werden 300 tot 400 fosfinedeeltjes per miljoen deeltjes aangetroffen. De stof is al zeer gevaarlijk in een concentratie van 0,5 deeltjes per miljoen.
Na de meting in Utrecht zijn de schippers in Veghel en Zwolle ook gewaarschuwd. De schippers zijn ter controle naar het ziekenhuis gebracht, maar bleken niets te mankeren. In 2019 ging het wel mis met een schippersechtpaar. Na in contact te zijn geweest met fosfine in hun lading werden ze op de intensive care opgenomen.
Fosfine is bedoeld om de lading te ontsmetten zodat er geen ongedierte bijkomt. Het wordt in de vorm van pillen in het ruim gestopt. Een lading mag pas worden vrijgegeven als de concentratie fosfine voldoende gedaald is. Wat er nu precies is misgegaan, is nog onbekend. De Inspectie SZW en de Inspectie ILT doen onderzoek, zegt een woordvoerder.
Protocollen
Het incident in 2019 leidde ertoe dat de regels voor controle op giftige gassen werden aangescherpt. De fosfinepillen zitten vaak in zakjes die makkelijk te verwijderen zijn, maar soms worden losse pillen gebruikt, die niet makkelijk teruggevonden kunnen worden. Daarom werd besloten na overslag ook de waarde op het binnenvaartschip te meten in plaats van alleen voor overslag.
Maar dat geldt alleen voor de zeehavens van Amsterdam en Rotterdam, zegt Sunniva Fluitsma van de Algemeene Schippers Vereeniging (ASV). De lading in 2019 was afkomstig van een zeeschip, nu was de lading afkomstig van een trein.
Fluitsma: "Op het moment dat er sprake is van een gegaste lading moet een schipper precies weten waarmee het gebeurd is en hoeveel er is gebruikt. Als het wordt overgeladen op het schip moet de concentratie nog eens worden gemeten zodat het gegarandeerd veilig is."
Plan van aanpak
De schepen kunnen wellicht voorlopig niet varen. Eerst moet de concentratie fosfine dalen, voordat de lading gelost kan worden. Hoe lang dat duurt, is onduidelijk. Fluitsma: "Het kan weken duren voordat het spul is uitgewerkt. Maar hoe lang heeft het in de trein gezeten? Het hangt ook van de weersomstandigheden af. Als het vochtig is, komt er veel meer gas vrij."
Een woordvoerder van de Inspectie SZW zegt dat de schippers een plan van aanpak in moeten dienen over hoe de binnenvaartschepen weer veilig gemaakt kunnen worden. Tot die tijd blijven de schepen stilliggen. Datzelfde geldt voor de silo in Oss waar de lading van afkomstig is.
