De 'sluipmoordenaar' die droom van Van Vleuten en Van der Breggen kan dwarsbomen
Natuurlijk hunkert Anna van der Breggen in haar laatste jaar naar goud op de olympische tijdrit, de enige grote titel die ze nog niet in bezit heeft. En natuurlijk is het verlangen van Annemiek van Vleuten zo mogelijk nog groter. Twee keer waande ze zich olympisch kampioen, twee keer bleek het slechts een illusie.
Vannacht krijgen ze voorlopig de laatste kans in de olympische tijdrit rond het Fuji International racecircuit. Maar ze nemen het op tegen een Amerikaans fenomeen: Chloé Dygert.
Beide rensters zullen de bittere smaak van de wegwedstrijd willen wegspoelen. Een mislukte koers waarin de olympische titel werd verkwanseld door een gebrek aan communicatie. "Hadden we nu Ellen maar gehad", liet Van Vleuten zich in een onbewaakt moment na afloop zelfs ontvallen.
'Ellen' is Ellen van Dijk, tempobeul van beroep en de nummer vier van de laatste olympische tijdrit in Rio. In 2016 eindigde ze op een paar seconden van het brons van Van der Breggen. Een medaille die voor haar bestemd was geweest als ze onderweg niet pardoes de berm in was gereden.
Dit jaar zocht Van Dijk de bergen van Slovenië op om de teleurstelling te verdrijven. Een nieuwe kans op de tijdrit in Tokio is haar niet gegund. En ook in de wegrit had ze een cruciale rol kunnen spelen.
"Vanaf de bank thuis heb je makkelijk praten", vertelt Van Dijk. "Maar ik heb ook met verbazing zitten kijken hoe ver ze die kopgroep lieten wegrijden. Tien minuten, dan zou ik wel een beetje zenuwachtig zijn. In het verleden was het altijd mijn taak om mee te springen met aanvallen, vanaf de start eigenlijk. Maar dat was dit keer moeilijk met vier winnaressen in de ploeg. Er was gewoon geen duidelijke taakverdeling."
In de tijdrit zal, in tegenstelling tot de wegwedstrijd, gereden worden met oortjes. Aan de communicatie met bondscoach Loes Gunnewijk in de auto kan het dus niet liggen. "In een tijdrit maakt het niet veel uit", stelt Van Dijk, "het is toch volle bak."
Of Van Dijk, vorig jaar nog derde bij het WK, nu de olympische tijdrit gaat kijken, weet ze nog niet. "Nou, voor mij is het ook best pijnlijk om te zien. Ik ga mijn wekker er in ieder geval niet voor zetten."
Een ding is zeker. De Nederlandse rensters snakken naar een race zonder incidenten. Want in de voorbereiding ging het opnieuw fout. Bij de verkenning van het tijdritparcours kreeg wereldkampioen Van der Breggen het aan de stok met een overijverige official.
'Reken maar dat Dygert goed is'
Maar ook als alles goed gaat, is goud allerminst zeker. De Nederlandse vrouwen moeten namelijk opnieuw afrekenen met het Amerikaanse enigma Chloé Dygert.
"We weten zo weinig van haar", stelt Roxane Knetemann, die woensdag commentaar zal geven bij de tijdrit. "De enige wedstrijd die ze dit jaar heeft gereden is het Amerikaans kampioenschap. Dat won ze met een gemiddelde van boven de 46 kilometer per uur. Dus reken maar dat ze goed is."
En dat is een verontrustend gegeven, want Dygert is geen gewone. "De eerste keer dat ik haar zag rijden was bij het WK in het Amerikaanse Richmond, waar Sagan de wereldtitel pakte", vertelt Knetemann.
"Dygert reed toen bij de junioren en won met overmacht de tijdrit. En ook in de wegwedstrijd reed ze minuten voor de anderen uit. Ik wist niet wat ik zag. Wat een poten heeft dat meisje!"
Een jaar later won de pas 19-jarige Dygert in Rio de Janeiro haar eerste olympische medaille: zilver op de ploegenachtervolging. Vier keer werd ze wereldkampioen op dat nummer, drie keer was ze de beste op de individuele achtervolging.
Van Vleuten overvleugeld in Apeldoorn
In 2018 reed ze de snelste individuele achtervolging ooit. Bij de WK in Apeldoorn raffelde ze de drie kilometer in de kwalificaties af in 3.20,072, een record waar ze intussen al ruim drie seconden van af heeft gesnoept.
In de finale scherpte ze die toptijd aan alsof het niets was. Na 1.750 meter haalde ze de Nederlandse wereldkampioene tijdrijden in. Haar naam: Annemiek van Vleuten.
In Tokio komt Dygert ook uit op de ploegenachtervolging. "Dat moet je echt eens zien", vertelt Knetemann bevlogen. "Dygert rijdt de eerste drieënhalve ronde op kop, daarna komen de andere meiden eventjes en daarna rijdt Dygert doodleuk ook de laatste drie rondjes op kop. En gewoon winnen, hè."
In het baanwielrennen was er ontzag voor Dygert, maar toen ze zich in 2019 in het drijfnatte Yorkshire meldde voor de wereldkampioenschappen kende niemand haar. Na de tijdrit was dat anders.
De overmacht van Dygert maakte veel indruk op de Nederlandse troeven. "Ik heb geen fouten gemaakt, het was een goede tijdrit", zei Van der Breggen. "Daarom verbaasde het me net als heel veel anderen dat het gat met Dygert (anderhalve minuut) zo groot was."
"Ik wist dat ze heel sterk was, maar dit is van uitzonderlijke klasse", voegde Van Vleuten toe.
Van Vleuten trok zelfs toen al conclusies voor Tokio. "Of ze daar te kloppen is? Ja, dat denk ik wel. Wat dat betreft ben ik blij dat ik een slechte dag had. Als ik goed was geweest met dit verschil, dan was het een hele zware dobber geworden in Tokio."
Vreselijke valpartij in Imola
Die Spelen in 2020 werden uitgesteld vanwege de coronapandemie. Maar in het najaar zagen we Dygert terug bij de WK in Imola. Ook toen was Dygert uit het niets bezig de concurrentie te vermorzelen. Tot ze een bocht veel te snel indook.
Dygert moest haar vreselijke val bekopen met een diepe vleeswond boven haar knie. Hardop werd getwijfeld aan een terugkeer op topniveau. Dygert nam haar volgers op sociale media mee in haar revalidatie. Toch tekende ze in november een profcontract bij Canyon-SRAM, een grote ploeg in de WorldTour.
In dezelfde tijd doken op sociale media berichten op waarin Dygert verklaringen tegen de Black Lives Matter-beweging steunde. Gedwongen door haar nieuwe ploeg maakte de Amerikaanse publiekelijk excuses. En daarna bleef het stil.
'Als iedereen haar vergeten is, is Dygert op haar gevaarlijkst'
"Het is ontzettend lastig contact met haar te krijgen", weet Knetemann. "Misschien heeft ze een mediastilte opgelegd gekregen. Volgens haar landgenote Coryn Rivera is ze een enorme Einzelgänger, met een onwijs harde kop. Ze staat erom bekend dat ze vaak blessures heeft na extreem harde training. En als ze dan bij een wedstrijd komt, hangt ze vaak van de kinoplast aan elkaar."
In de tussentijd trouwde Dygert met wielrenner Logan Owen, maar scheidde kort daarna. Ze ging werken met Kristin Armstrong de olympisch tijdritkampioene van 2008, 2012 én 2016 - en brak weer met haar.
En in de voorjaarsklassiekers schitterde ze door afwezigheid. Sterker, ze reed geen enkele wedstrijd tot de Amerikaanse kampioenschappen tijdrijden. In stilte bereidde ze zich voor op Tokio. Om snoeihard toe te slaan, als iedereen haar vergeten leek.
"Dan is ze op haar gevaarlijkst", denkt Knetemann. "Dygert is een sluipmoordenaar."
In juni zette Anna van der Breggen in het Franse Tignes de laatste puntjes op de i voor de Olympische Spelen. Verslaggever Han Kock kreeg een inkijkje in haar laatste hoogtestage en maakte deze bijzondere reportage.