Anonieme kunstenaar Ememem is 'Moeder Teresa van slecht behandelde stoepen'
Het is de schittering in de zon: plotseling glinstert er iets op straat, middenin een smoezelig deel van de Rue Quincampoix in Parijs. Het is een putdeksel in het wegdek. Maar dan voorzien van rode, roze, goudkleurige en gele mini-tegeltjes. Als een mozaïek. De steentjes liggen er blinkend en stralend bij, elegant en symmetrisch, meedraaiend met de ronde vorm van de putdeksel.
"Ik heb het nog nooit eerder gezien, terwijl ik hier woon", zegt een meisje dat voorbij loopt. "Het is prachtig. Het vrolijkt de hele straat op!" Nog geen honderd meter verderop is nog zo'n mozaïek te zien, met weer andere kleuren. En wie goed speurt kan er nog veel meer vinden.
In de video zie je hoe onze correspondent er ook steeds meer tegenkomt, de een nog mooier dan de ander:
De vrolijke kunstwerken zijn te danken aan Ememem, een kunstenaar uit Lyon. En: een volstrekt anonieme kunstenaar. Hij of zij wil niet in beeld verschijnen en zelfs een radio-interview is uitgesloten.
Vragen beantwoorden doet Ememem alleen per mail. "Wat ik maak? Noem het stoepgedichten. Of: liefdesverklaringen aan voorbijgangers. Of: eerste hulp aan gewonde straten", is het schriftelijke antwoord. Persoonlijke details? "Ik ga niets vertellen over mijn leeftijd of geslacht, laat de verbeelding van mensen maar werken."
Het begon allemaal vijf jaar geleden, in Lyon, waar Ememen toen werkte. "Voor mijn werkplaats zat een gat in de weg. Dat gat heb ik gerepareerd, met een soort dambord van zwarte, roze, grijze en blauwe steentjes. Dat was in februari 2016. Ik heb er weken naar gekeken en toen begreep ik dat iets had gedaan wat ik de rest van mijn leven zou blijven doen."
Van Madrid tot Stavanger
Maar hoe noem je zoiets: kunstzinnig kuilen vullen? Ememem bedacht er een nieuw woord voor. Het Franse woord flaque (kuil) werd op z'n Engels vervoegd met -ing en zo ontstond flacking.
En flacking, dat doet Ememem uitsluitend 's nachts. Met steentjes, tegeltjes en gereedschap gaat de kunstenaar de straat op om in stilte en in het donker te werken. "'s Nachts leef ik. Ik hou van de sfeer. Het is intiem. Dat is goed omdat ik anoniem wil blijven."
En het gaat niet onverdienstelijk voor iemand die er pas een paar jaar in het donker op uittrekt. De mozaïeken zijn inmiddels te zien in straten in zijn thuisstad Lyon, de regio Parijs en Sète, en buiten Frankrijk in Madrid, Barcelona, Turijn, Genua, Stavanger (Noorwegen) en Aberdeen (Schotland).
Eerste eigen expositie
Het werk werd in verscheidene galeries in Parijs en Lyon tentoongesteld. Afgelopen maand waren de mozaïeken te zien in de prestigieuze Galerie Italienne in Parijs.
"Wat Ememem maakt, is street art, maar dan op een compleet nieuwe manier. Heel erg 21e eeuws", zegt Florian Daguet Bresson, die de expositie in Parijs samenstelde. "Ememem vult kleine ontbrekende stukjes van de openbare ruimte met kunst. De materie, de kleuren, de vormen: ze vormen bijna een muziekstuk, zo harmonieus en smaakvol is het."
Het is dan wel street art, maar het mag ook best tentoongesteld worden, vindt Daguet Bresson. "De openbare ruimte was Ememems eerste expositieruimte: iedereen kon en kan de mozaïeken daar gratis zien. Maar nu begint een nieuwe fase. Wij hebben Ememem gevraagd speciaal iets voor onze tentoonstelling te maken, dus voor in de expositieruimte. En er zijn al verzamelaars gekomen die zijn werk nu kopen.
'Moeder Teresa van stoepen'
Daguet Bresson heeft Ememem ontmoet, maar hij wil er nauwelijks iets over kwijt en glimlacht ontwijkend bij elke vraag. "Het gaat allemaal heel geheimzinnig. We weten weinig. Het mysterie is deel van het personage van Ememem."
Dus dan maar weer vragen stellen per mail, aan de kunstenaar zelf. Wat wil Ememem? De straat repareren of kunst aan publiek presenteren? "Ik heb geen doel. Wat ik doe is een aandoening. Het is hartstocht. Ik doe het doelloos en onvermoeid", zo wordt teruggemaild.
En die anonimiteit? "Ik wil anoniem blijven, net als superhelden uit strips. Zo kunnen mensen ook hun eigen fantasie de loop laten. Voor wie wil weten wie ik ben: een kind van het asfalt. Of de Moeder Teresa van slecht behandelde stoepen. Of een dichter van het teer. Kies maar."