Frankrijk legt Google boete op wegens uitblijven deal over nieuwsberichten
Frankrijk legt Google 500 miljoen euro boete op, omdat het techbedrijf volgens de Franse mededingingsautoriteit de bevelen om eerlijk te onderhandelen met Franse mediabedrijven over het plaatsen van hun nieuwsberichten, niet heeft opgevolgd.
De Franse kartelwaakhond had in april al besloten dat Google de persagentschappen niet van de onderhandelingen mocht uitsluiten. De zoekmachine heeft twee maanden de tijd om alsnog aan de eis te voldoen, anders volgt een extra boete van 900.000 euro per dag.
Onder meer nieuwsbedrijven APIG, Sepm en AFP beroepen zich op de auteursrechtenrichtlijn van de Europese Unie, die uitgevers het recht geeft om inkomsten te eisen voor het digitaal gebruik van hun materiaal. De richtlijn moet voor het uitgevers makkelijker maken om van bedrijven als Google, Facebook en Microsoft betaling af te dwingen voor het gebruik van content.
In een reactie zegt Google "zeer teleurgesteld" te zijn over het besluit. Het bedrijf zegt wel degelijk te goeder trouw te hebben gehandeld. "De boete negeert onze pogingen om tot een overeenkomst te komen en de realiteit van hoe nieuws werkt op onze platforms."
Meerdere conflicten
"In die nieuwe overeenkomst staat dat die bedrijven een soort auteursrecht hebben op hun perspublicaties", zegt hoogleraar informatierecht Mireille van Eechoud (UvA). "Ze kunnen zich dus verzetten tegen het gebruik door bijvoorbeeld Google."
Vorig jaar werd er tussen de Franse bureaus en Google een raamovereenkomst gesloten, maar over de manier waarop betalingen worden geregeld, was nog veel onduidelijk. Sinds 7 juni is de auteursrechtenrichtlijn, die in 2018 werd opgesteld, in alle lidstaten verwerkt in nationale wetgeving. Op basis daarvan willen de Franse nieuwsuitgevers opnieuw met Google om de tafel.
"De uitdaging met het pers-uitgeversrecht is vooral dat Google in het verleden heeft gezegd, onder meer in Australië: als wij moeten betalen voor het feit dat in zoekresultaten een paar zinnen van een krantenartikel naar boven komen, dan gaan we gewoon die nieuwsbronnen niet meer indexeren", zegt Van Eechoud. "En als je niet in Google search naar boven komt, dan heb je als nieuwssite wel een probleem qua bereik- en zichtbaarheid."
Macht van Google
Voor een deel gaat het conflict dus niet over het uitgeversrecht, maar over de vraag hoe Google zijn machtige positie op de markt wel of niet mag gebruiken. Een rode draad die door meerdere rechtszaken en conflicten rond het techbedrijf loopt. Zo kreeg Google eerder al boetes van Frankrijk voor onder meer het slecht informeren van gebruikers en vanwege misbruik van zijn dominante positie op de online-advertentiemarkt.
Ook werd het techbedrijf op de vingers getikt vanwege het overtreden van de regels voor cookiegebruik bij advertenties. "Er is daarmee een hele reeks aan rechtszaken in allerlei landen met als rode draad: Google heeft te veel macht."
Hoe de deal tussen Google en de Franse nieuwsuitgeverijen eruit moet gaan zien, is de vraag. "Het bedrijf zal met de grote jongens om de tafel gaan, dat is relatief makkelijk onderhandelen zou je zeggen", zegt Van Eechoud. "Maar een van de lastige dingen is dat veel bedrijven content extern inkopen. Google zou dan zeggen: ik heb al betaald voor de nieuwsberichten van AP, moet ik dan ook nog gaan betalen voor iedere keer dat dat bericht wordt gebruikt door een ander medium? Het is ingewikkeld om te bepalen: waar betaal je nou precies voor."