Onderzoek affaire-Vrehen: 'Wel belangenverstrengeling, geen zelfverrijking'

Oud-directeur van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL) en voormalig CDA-gedeputeerde Herman Vrehen heeft zich schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling, maar niet aan fraude of zelfverrijking. Dat is de conclusie van een onderzoek naar de Limburgse affaire waardoor het gehele provinciebestuur viel.

Volgens een publicatie in NRC eind maart zette Vrehen een aantal bedrijven en stichtingen op die in opdracht van provincie en gemeenten het Limburgse landschap onderhouden. Onder anderen de Limburgse CDA-gedeputeerden Ger Koopmans en Hubert Mackus waren bij de subsidieverlening betrokken. Koopmans en Mackus traden als eerst af vanwege de kwestie.

Later stapte het voltallige college van Gedeputeerde Staten op. Ook gouverneur Theo Bovens nam afscheid, toen bleek dat hij nog weinig vertrouwen genoot.

Meerdere studies

Er lopen meerdere studies naar geldstromen binnen de IKL, die grotendeels wordt gefinancierd door de provincie. Dit onderzoek is gedaan door hoogleraar Governance Rienk Goodijk van de Vrije Universiteit van Amsterdam (VU) in opdracht van IKL.

Uit het onderzoek blijkt dat er sprake was van belangenverstrengeling tussen Vrehen en meerdere ondernemingen, waarvan de Raad van Toezicht niet op de hoogte was. Ook werden aanbestedingsregels niet altijd gevolgd en overschreed Vrehen de interne integriteitscode.

Ook de Raad van Toezicht komt er niet zonder kleerscheuren vanaf. Volgens Goodijk had de raad scherper moeten toezien en hardere grenzen moeten stellen. Ze "lieten het een beetje gaan", concludeert de onderzoeker. Wel stelt Goodijk dat de ophef rond de zaak groter was dan nodig. "Nu is er een - mijn inziens overdreven - beeld ontstaan van bestuurlijke zelfverrijking en een afwezige Raad van Toezicht."

Nog geen provinciebestuur

Er is nog geen nieuw provinciebestuur aangesteld. Het dagelijks bestuur is tot die tijd in handen van Johan Remkes (VVD), waarnemend commissaris van de koning in Limburg.

Stichting IKL balanceert momenteel op het randje van faillissement vanwege het wegvallen van opdrachten en oplopende onderzoeks- en juridische kosten. De stichting heeft de provincie om een lening van 350.000 euro gevraagd, maar die wees Remkes af.

Naast de studie van Goodijk lopen er momenteel nog meer onderzoeken. Een daarvan is in opdracht van de provincie. Ook het CDA kondigde eerder een integriteitsonderzoek aan binnen de Limburgse tak, omdat bij meerdere integriteitskwesties in de provincie leden van de partij betrokken zijn, schrijft 1Limburg.