'Een op negen studentes verkracht tijdens studententijd'
11 procent van de vrouwelijke studenten in Nederland is tijdens de studententijd slachtoffer geworden van verkrachting, blijkt uit onderzoek van I&O Research onder ruim duizend studenten. De representatieve peiling werd gehouden in opdracht van Amnesty International.
Met verkrachting wordt het tegen de zin binnendringen van het lichaam met een lichaamsdeel of voorwerp bedoeld. Van de ondervraagde mannen gaf 1 procent aan tijdens de studententijd zonder instemming seksueel gepenetreerd te zijn.
De meeste studenten die aangaven dat ze verkracht zijn, zeggen dat ze de dader kenden, bijvoorbeeld van een feestje of een date. "Het is dus niet die wildvreemde man in de bosjes", zegt Martine Goeman van Amnesty.
Ruim een kwart gaf aan slachtoffer te zijn geworden na alcohol- of drugsgebruik. Goeman: "Ze waren dus in een kwetsbare positie. Veel slachtoffers kunnen zich dan ook niet verzetten en bevriezen van angst."
Amnesty voert al ruim een jaar campagne om meer aandacht te vragen voor seks die is gebaseerd op gelijkwaardigheid, vrijwilligheid en instemming. De mensenrechtenorganisatie richt zich nu op hogescholen en universiteiten. Die zouden een manifest moeten ondertekenen waarin ze hun studenten een betere bescherming beloven bij seksueel geweld.
Uit de I&O-peiling blijkt namelijk dat maar een heel klein deel van de studenten precies weet waar ze bij hun onderwijsinstelling melding kunnen maken van wat hun is overkomen. Ook de procedure die daarop volgt, is slechts bij een enkeling bekend. "De instellingen zijn niet verantwoordelijk voor de verkrachting, maar ze kunnen er wel alles aan doen om hulp te bieden", vindt Goeman.
Universiteiten hebben vertrouwenspersonen in dienst bij wie melding kan worden gedaan van onder meer seksueel geweld. Van de slachtoffers uit het onderzoek heeft maar 2 procent zo'n melding gedaan. Vier op de tien slachtoffers vertellen helemaal niemand wat hun is overkomen.
Hardnekkig probleem
Ook Lyle Muns van studentenvakbond LSVb vindt dat de onderwijsinstellingen hun procedures kunnen verduidelijken. Hij geeft aan dat op websites van veel universiteiten en hbo's niet de juiste informatie staat.
Maar hij ziet ook een verantwoordelijkheid voor studentenorganisaties. "We weten al heel lang dat dit een hardnekkig probleem is. Iedere student kent deze verhalen. Hoe je omgaat met consent, wat is gewenst en ongewenst gedrag, zijn dingen die eigenlijk aan bod moeten komen tijdens de introductieweken. Er is nog heel veel werk aan de winkel."
Demissionair Onderwijsminister Van Engelshoven zegt dat het cruciaal is dat er een veilige omgeving is en dat er mensen zijn met wie je als slachtoffer kunt praten. Ze noemt naast een vertrouwenspersoon ook de studieadviseur. "Die kunnen hulp bieden of hiernaar verwijzen. Het is belangrijk dat zij ook aan de student laten blijken dat er een plek is om je verhaal te kunnen doen. Maar weet ook, bij dit soort ernstige zaken: doe aangifte."
Seks tegen je wil wordt straks gezien als verkrachting. Dit was nog niet zo, maar met de nieuwe zedenwet moeten slachtoffers beter worden beschermd. NOS op 3 legde eerder al uit hoe het zit: