Organisator jaarlijkse Tiananmen-herdenking in Hongkong opgepakt

Een van de mensen die in Hongkong de jaarlijkse herdenking organiseren van het studentenprotest op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking in 1989, is gearresteerd. Volgens medeactivisten werd Chow Hang Tung vanochtend vroeg opgepakt door de politie.

Eén van hen zegt tegen persbureau Reuters dat de autoriteiten met haar arrestatie anderen willen ontmoedigen het verboden studentenprotest te herdenken. Het is vandaag 32 jaar geleden dat demonstranten op het Tiananmen-plein in Peking met tanks en geweerschoten bloedig uiteen werden geslagen. Schattingen over het aantal doden lopen uiteen van een een paar honderd tot vele duizenden.

In tegenstelling tot in China zelf was het herdenken van de gebeurtenissen in Hongkong wel toegestaan. "Normaal is er een zee van lichtjes in het Victoriapark, Vorig jaar gaven de autoriteiten geen toestemming voor de herdenking vanwege het coronavirus. Dat was toen logisch", vertelt correspondent Eefje Rammeloo in het NOS Radio 1 Journaal.

Politiemacht

Dat er dit jaar weer, om dezelfde reden, niet herdacht mag worden, is volgens Rammeloo "lastiger hard te maken" omdat er nog nauwelijks besmettingen zijn in Hongkong. Daarom wordt vermoed dat de Chinese overheid het verbod om politieke redenen heeft afgedwongen.

De autoriteiten van Hongkong zetten duizenden politieagenten in om te voorkomen dat het studentenprotest in Peking toch wordt herdacht. "Er wordt gesurveilleerd. De regering wil dus koste wat het kost voorkomen dat het bloedbad wordt herdacht", zegt Rammeloo.

Kaarsen

De vanochtend opgepakte Chow Hang Tung maakt deel uit van een organisatie die behalve de jaarlijkse herdenking ook een museum heeft opgezet over de bloedige Tiananmen-protesten. Dat museum was deze week dicht, officieel vanwege een vergunningskwestie.

Chow zei eerder tegen internationale media dat ze er al van uitging dat ze "op enig moment" zou worden gearresteerd voor haar activisme. Ze riep de afgelopen weken de inwoners van Hongkong op, ondanks het verbod, de studentenprotesten toch in kleine kring te herdenken, door "waar dan ook" een kaars aan te steken.

"De herdenking van het bloedbad is een belangrijk moment voor de oppositie in Hongkong", vertelt Rammeloo. Ze constateert dat de oppositie de afgelopen tijd veel klappen heeft gehad en dat steeds minder mensen zich nog durven uit te spreken tegen de overheid.

"De afgelopen weken zijn tientallen politici, advocaten en activisten veroordeeld tot celstraffen op basis van de nationale veiligheidswet, die een jaar geleden is ingevoerd. Mensen kunnen worden gearresteerd voor bijvoorbeeld staatsondermijning of samenzwering. De wet wordt behoorlijk breed geïnterpreteerd. Herdenken van het bloedbad valt daar ook onder."

Lichtknopjes en T-shirts

Vorig jaar negeerden duizenden mensen het verbod. Ze staken op verschillende plekken in de stad kaarsen op. Volgens Rammeloo zullen veel mensen op hun eigen manier toch het bloedbad herdenken. "Kunstenaars hebben allerlei dingen bedacht. Een daarvan is een wit T-shirt met daarop een zwarte rechthoek in precies de verhouding 6 bij 4." Dat verwijst naar de datum: 4 juni. "De kunstenaar die dat bedacht heeft heeft ook een handleiding gemaakt hoe je dat zelf kunt maken."

"Ook is opgeroepen om het jaartal 1989 op lichtknopjes te schrijven zodat je, als je het licht aandoet, even aan het bloedbad denkt. Alles wat vandaag met 4 juni, met die cijfers te maken heeft, ligt vandaag extreem gevoelig. Het is eigenlijk een soort sport om de Chinese autoriteiten te slim af te zijn."

Bekijk hier een terugblik op het studentenprotest: