Fortnite-maker tegenover Apple in rechtszaal over machtsmisbruik in App Store
Het is twee uur 's nachts als Epic, de maker van het populaire spel Fortnite, een zorgvuldig voorbereid plan uitvoert. Die nacht, vorig jaar augustus, stuurt de topman van het bedrijf een mailtje naar Apple. Boodschap: wij gaan ons eigen betaalsysteem introduceren in Fortnite. Het is een soort oorlogsverklaring.
Apple handelt snel en nog dezelfde dag is Fortnite uit de App Store verdwenen. De gamemaker heeft met deze stap namelijk de regels geschonden. Epic zet dezelfde stappen bij Google, en ook daar verdwijnt de app. Precies wat het van tevoren had verwacht, blijkt uit een reconstructie van The Wall Street Journal. Het is na Spotify de tweede grote ontwikkelaar die zich afzet tegen de regels van Apples downloadwinkel.
Door de stap van Epic Games barst een juridische strijd los die nog altijd aanhoudt; Fortnite is nog steeds niet te downloaden in de App Store. Vandaag gaan de partijen een nieuwe fase in. Epic en Apple treffen elkaar voor een Amerikaanse rechter. De inhoudelijke behandeling zal naar verwachting ongeveer drie weken duren.
Een goudmijn voor Apple
De App Store is de afgelopen jaren een goudmijn gebleken voor Apple. Het is voor ontwikkelaars dé toegangspoort naar eigenaren van iPhones, iPads en de iPod Touch.
Volgens marktonderzoeker Sensor Tower was de wereldwijde omzet (officiële cijfers zijn niet openbaar) van de App Store in het eerste kwartaal van dit jaar omgerekend bijna 17 miljard euro. Dat is bijna het dubbele van wat de Google Play Store oplevert. Van de inkomsten krijgt Apple 15 of 30 procent commissie. Opvallend hierbij is dat volgens rechtbankdocumenten de aankopen die via iOS, het besturingssysteem op iPhones en iPads, worden gedaan slechts goed is voor 7 procent van Epic's omzet. Desondanks vindt het bedrijf het wel een dure juridische zaak waard.
Als onderdeel van de mediacampagne nam Epic een beroemde reclamespot van Apple op de hak:
Epic is van mening dat Apple concurrentieregels schendt en beschuldigt het bedrijf van machtsmisbruik. De commissie van Apple is volgens het bedrijf te hoog. Dit zou app-makers en consumenten schaden. De gamemaker wil met zijn acties twee veranderingen afdwingen: zijn eigen betaalsysteem kunnen gebruiken én andere downloadwinkels toelaten op iOS-apparaten. De ene eis gaat daarbij nog veel verder dan de andere. Maar beide zijn voor Apple onbespreekbaar.
De iPhone-maker verweert zich onder meer door te zeggen dat commissie (in dit geval dertig procent) gebruikelijk is. Een ander belangrijke verdedigingslinie is dat het met het huidige strenge beleid malafide apps buiten de deur houdt en zo iOS veilig houdt.
Bij dit laatste punt zijn wel wat kanttekeningen te maken. Onlangs beschreef techsite The Verge hoe de downloadwinkel vol zit met scam-apps en dat Apple hier ogenschijnlijk niets aan doet. Uit rechtbankdocumenten die zijn vrijgegeven blijkt daarnaast dat een medewerker van de techgigant de beveiliging van de App Store vergeleek met het "meenemen van een plastic botermes naar een vuurgevecht".
Wat de zaak potentieel extra pikant maakt, is dat beide kampen een reeks topmanagers en andere medewerkers laten aanrukken om te getuigen. Onder hen de bestuursvoorzitters van de twee bedrijven. Het kan een unieke kijk in de keuken geven.
Doorn in het oog
Epic zet met hun plan, dat intern Project Liberty heet, een discussie op scherp die al veel langer speelt. Het is app-makers een doorn in het oog dat Apple en Google eisen dat ze mogen delen in de inkomsten van bijvoorbeeld abonnementen.
Spotify diende in 2019 al een aanklacht in bij de Europese Commissie; het vindt dat Apple zijn eigen muziekdienst Apple Music voortrekt ten opzichte van het Zweedse bedrijf. Inmiddels is de techgigant door Brussel aangeklaagd wegens machtsmisbruik. Daarnaast is er een lobbyorganisatie opgetuigd: Coalition for App Fairness.
Daarmee wordt het steeds meer een gevecht op vele fronten. Een die zowel Google als Apple moet voeren, maar de laatste het meeste (imago)schade kan bezorgen. De uitkomst is ongewis. Toch is het niet ondenkbaar dat Apple en Google, al dan niet gedwongen, concessies moeten doen in hun lucratieve downloadwinkels.