India verrast door tweede coronagolf, veel mensen wanhopig

• Fiorella Opromolla

  redacteur Buitenland

"Ik zoek een bed en zuurstof voor mijn moeder. Help alsjeblieft", schrijft een Indiase journalist op Twitter. "Ik zoek een bed voor mijn oom", zegt een ander. Het is een greep uit de berichten die de laatste dagen wanhopig worden gedeeld op sociale media. Mensen proberen elkaar te helpen, want aankloppen bij het dichtstbijzijnde ziekenhuis gaat niet overal. In sommige delen van India zijn geen bedden meer vrij.

Even had het enorme land het coronavirus onder controle: de eerste golf was achter de rug en veel was weer mogelijk. Inmiddels is India getroffen door een tweede, hevige coronagolf met veel besmettingen en doden. Ziekenhuizen kunnen de patiëntenstroom niet meer aan en er zijn onvoldoende zuurstof en medicijnen. De Indiase minister van Volksgezondheid zegt er alles aan te doen om de tekorten op te lossen. Hij zegt in gesprek te zijn met buitenlandse leveranciers.

Bovendien zijn er afgelopen nacht in een ziekenhuis in de westelijke stad Nashik zeker 22 mensen overleden die wél aan de beademing lagen. Een van de zuurstoftanks buiten lekte, waardoor de toevoer van zuurstof tijdelijk werd onderbroken.

In sommige gevallen is de nood voor zuurstof zo hoog, dat mensen zuurstofflessen stelen voor hun dierbaren. Dit depot in Demoh werd geplunderd:

In India is het aantal coronabesmettingen de laatste twee weken fors toegenomen. "Het virus is nu ook doorgedrongen tot gebieden waar eerst weinig gevallen waren", zegt correspondent Aletta André. "De afgelopen tijd was het aantal besmettingen zeer laag, zeker in januari en februari. Vrijwel alles was weer open en men maakte zich weinig zorgen."

Daarnaast zijn er de laatste weken veel grote bijeenkomsten georganiseerd. "In sommige deelstaten waren verkiezingen met grote bijeenkomsten. Premier Modi was daar ook en sprak nog verheugd over de enorme opkomst. Daarmee werd niet echt het signaal afgegeven dat mensen voorzichtig moesten zijn", zegt André.

Ook was vorige week de Kumbh Mela, een hindoefeest waarbij grote aantallen mensen zonder bescherming en zonder afstand te houden gingen baden.

Veel besmettingen, lang wachten op een test

De afgelopen dagen kwamen er per dag meer dan 200.000 nieuwe besmettingen bij. Ook overlijden er iedere dag meer dan 2000 Indiërs aan het virus.

Mogelijk zijn de cijfers in werkelijkheid hoger, want ook testlabs kunnen de drukte niet bijbenen. "Als je nu een tijdslot wil boeken om je te laten testen, dan moet je soms dagen wachten op een plek", vertelt André. "Dat kan ertoe leiden dat mensen met lichte symptomen minder snel testen. Ook duurt het nu drie à vier dagen tot je de uitslag krijgt, terwijl dat eerst al binnen 24 uur was."

Ook crematoria hebben het druk. "Hier worden crematoria aangewezen die zich alleen ontfermen over de coronadoden. Het betekent dus niet dat als je niet aan corona sterft, er momenteel geen plek is om te worden gecremeerd", zegt André. "Maar er zouden eigenlijk meer crematoria aangewezen moeten worden voor coronadoden, dat houdt de druk bij de anderen weg."

Momenteel gaan de lijkverbrandingen dag en nacht door. Maar er is niet altijd voldoende hout, waardoor het lang duurt voordat de lichamen van overledenen zijn verbrand:

Op sociale media zoeken mensen haastig naar het medicijn remdesivir. "Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is er geen bewijs dat het middel helpt bij coronapatiënten. Indiase dokters bevelen het wel aan, omdat het virusremmend werkt. Maar ziekenhuizen hebben geen voorraad."

Het gevolg is dat mensen er via via aan proberen te komen. In Whatsappgroepen waar correspondent André in zit, komen ook regelmatig oproepen voorbij. Het gevolg is dat er een zwarte markt ontstaat. "Voor één patiënt worden ongeveer zes flesjes gebruikt, die normaliter 50 euro per stuk kosten. Maar er zijn nu ook mensen die het voor 600 euro per flesje verkopen."

Premier Modi sprak gisteren het Indiase volk toe en zei er alles aan te doen om meer bedden, zuurstof en medicijnen te regelen. Ook wil hij het vaccinatietempo opvoeren. Momenteel is slechts 1 procent van de Indiase bevolking gevaccineerd; veelal zijn dat zorgmedewerkers.

Veel Indiërs vrezen voor een nieuwe, landelijke lockdown, want dat zal drastische gevolgen hebben voor de economie. "India was vorig jaar heel snel in een complete lockdown. Die optie willen ze nu zo lang mogelijk afhouden", zegt André. Op sommige plekken was al een weekendlockdown, maar nu geldt die ook doordeweeks, zoals in de hoofdstad New Delhi. "Ze hebben tot het laatste moment gewacht, tot de ziekenhuizen het niet meer aankunnen. En dat moment is nu gekomen."