'Transpersonen door corona vaker in conflict met hun baas'

Transpersonen hebben het vaak moeilijk op de werkvloer, maar de coronacrisis heeft dit nog lastiger gemaakt. Dat blijkt uit een rondgang van belangenorganisatie Transgender Netwerk Nederland. "We merken in ons netwerk dat door corona uitgestelde operaties de gemoederen nog hoger doen oplopen", zegt voorzitter Brand Berghouwer in het radioprogramma Nieuws en Co.

Veel transpersonen komen in conflict met de werkgever, omdat er geen speciale verzuimregeling bestaat voor transitie-operaties. Ziek melden is op dit moment de enige manier voor transpersonen om vrij te krijgen. Maar bij langer verzuim betekent dat salarisvermindering of in sommige gevallen zelfs ontslag.

Voor werkgevers gelden in veel gevallen de medische ingrepen als een vrije keus. Verwacht wordt dan dat transpersonen deze ingrepen volledig in eigen tijd plannen.

Gido Krom, transman, is al meerdere malen in conflict gekomen met werkgevers door de dagen die hij op moest nemen voor zijn transitie. Een werkgever gaf volgens hem aan dat hij te veel met zijn transitie bezig zou zijn en dat dit in de weg stond om zijn werk goed uit te voeren. Een andere werkgever vond het aanvankelijk prima dat hij in transitie zat en daarvoor een operatie nodig had.

Maar toen hij de operatie had ondergaan, kreeg hij niet de ruimte om daar voldoende van te herstellen, zegt Krom. Zijn werkgever had hem naar eigen zeggen nodig en als hij niet naar zijn werk zou komen, zou hij niet meer hoeven terugkomen. Deze ervaringen maken hem verdrietig en boos. "De transitie is al pittig genoeg, dan wil je niet tegengewerkt worden door je werkgever."

Caroline Pronk raakte tijdens haar transitie ook in conflict met haar werkgever. Ze zei tijdens de selectieprocedure dat ze in transitie was en voor de indiensttreding nog enkele operaties zou ondergaan, maar ook kort na de start was ze vanwege een operatie afwezig. Pronk werd uiteindelijk ontslagen, naar eigen zeggen omdat ze onvoldoende zou hebben nagedacht over de gevolgen van het transitieproces.

Uit een uitspraak van het College voor de Rechten van de Mens blijkt dat een onvoldoende beoordeling reden was voor het ontslag. Volgens de werkgever, de rechtbank Gelderland, was die ingegeven doordat Pronk niet tijdig in gesprek was gegaan over veranderingen in haar transitieproces en de gevolgen voor haar functioneren.

Het College oordeelde dat discriminatie geen rol speelde bij het ontslag, anders dan Pronk het had ervaren. De vrouw heeft inmiddels een eigen advocatenkantoor.

Transgender Netwerk Nederland pleit al jaren voor transitieverlof, vergelijkbaar met zwangerschapsverlof. D66 is daar voorstander van en wil dat zo snel mogelijk in gang zetten. "De periode rond een medische en sociale transitie is ingrijpend en het is belangrijk dat transgender personen daar de aandacht en ruimte voor krijgen, zonder dat bang hoeven te zijn hun werk of inkomen te verliezen", zegt Kamerlid Jeanet van der Laan.

Cao-onderhandelingen

Vicevoorzitter Kitty Jong van FNV herkent het probleem, maar vindt het lastig om een dergelijke regeling aan te kaarten bij de cao-onderhandelingen. De transgemeenschap is op de arbeidsmarkt een relatief kleine groep die breed verspreid is over diverse sectoren.

Jong pleit daarom ook voor een wettelijk geregeld transitieverlof. Hoe dit verlof eruit moet komen te zien, moet nog onderzocht worden.