Als groentje won Van Vleuten ooit de Ronde: 'Topsporter word je niet in een dag'
"Dit is een van de weinige koersen, waarvoor ik elke keer nog een beetje zenuwachtig ben", bekent Annemiek van Vleuten. "Waarom? Omdat ik zó graag nog een keer de Ronde van Vlaanderen zou willen winnen."
Zondag krijgt ze een nieuwe kans.
We schrijven 2011. Ze was eigenlijk nog een nieuwe naam in de wielerwereld. Maar ze was ook een laatbloeier, 28 jaar, toen ze totaal onverwacht de Ronde van Vlaanderen won. "Het was de eerste grote wedstrijd die ik wist te winnen. Daar is mijn carrière begonnen. In het wielrennen zeggen ze na zo'n overwinning: dan ben je vertrokken. En ik ben er nu nog steeds."
Afgescheurde meniscus bij SV Ratti
Van Vleuten was altijd al een vrouw die hield van uitdagingen. Maar pas nadat ze in 2005 haar meniscus had afgescheurd op het voetbalveld van SV Ratti, uit het Achterhoekse Kranenburg, stapte de Vordense over op de fiets - op doktersadvies.
En de rest is geschiedenis.
Haar palmares puilt inmiddels uit met wereldtitels, eindzeges in de Giro Rosa en zeges in alle grote eendagskoersen op de vrouwenkalender. Maar een herhaling van die ene overwinning, waarmee alles begon? Dat zat er nog niet in.
'Van Vleuten moest tactisch nog wat leren'
Loes Gunnewijk, de huidige bondscoach van de Nederlandse wegploeg, was erbij tijdens haar doorbraak. Ze was ploeggenote van Van Vleuten bij Nederland Bloeit. "Wat ik nog van die wedstrijd weet? Ik moet even graven. Het was niet mijn beste jaar, dat weet ik vooral nog. Wat ik nog van Annemiek weet? Ze was pas een paar jaar renster."
"Ze moest tactisch nog wat leren", vervolgt Gunnewijk. Marianne Vos, ook een ploeggenote dat jaar, was toen pas 24 jaar maar zij had al flink wat meer vlieguren gemaakt dan Van Vleuten.
In de finale is goed te zien hoe Van Vleuten eerst even aarzelt, voordat ze meespringt met de beslissende demarrage van de Russische Tatjana Antosjina. Ze kijkt vragend opzij: gaat er niemand mee? Zal ik dan gaan, Marianne?
Bekijk hieronder de korte samenvatting van de Ronde van Vlaanderen voor vrouwen in 2011.
De fijne kneepjes van de koers had ze nog niet helemaal in de vingers. En ook fysiek was ze nog niet de afgetrainde wielrenster die ze nu is. "Ik zie vooral een blije vrouw die net gewonnen heeft", zegt Gunnewijk.
"Topsporter word je niet op één dag. Ze moest er nog naar toegroeien. Vergelijk het met naar school gaan, dan leer je ook niet alles op de eerste dag of in het eerste jaar. Je doet er jaren over voordat je topsporter 2.0 bent, of 3.0 zoals Annemiek. "
Ruim twee weken na haar verassende zege in de Ronde van Vlaanderen van 2011 maakte de NOS voor de Waalse Pijl een reportage over Annemiek van Vleuten. "Ik hoop de komende jaren nog meer progressie te kunnen maken."
Het vrouwenwielrennen zag er ook heel anders uit dan nu. "Er werd in die tijd al wel een samenvatting gemaakt en ook aangeboden, maar die werd lang niet altijd uitgezonden. Dat kun je je nu niet meer voorstellen. Ja, wij konden het ons toen al niet voorstellen trouwens. Maar je was al blij als er een samenvatting te zien was in Nederland."
"Nu wordt het live uitgezonden en gaan er discussies over prijzengeld. En zijn er fans die dat aanwakkeren. Daarin zie je wel de ontwikkeling in tien jaar tijd."
Ik ben nog steeds zuur van 2005. We reden een verkeerde weg in en kwamen áchter de finish uit
"Het niveau? Er waren misschien twee teams die tegen elkaar streden. Er waren nog niet heel veel teams die iets recht konden zetten. Nu zie je veel meer verschillende winnaars. Het is niet meer: als je het hardste trapt, dan win je. We hadden toen nog ploeggenootjes die part-time werkten naast de sport, nu kunnen veel meer vrouwen van de sport leven. Dat maakt wel een groot verschil."
Gunnewijk was erbij tijdens de eerste editie van de Ronde van Vlaanderen in 2004. Zoals ze er in de beginjaren vaker bij was. Ze reed verschillende keren in de toptien, werd zelfs derde in 2006, maar het is de tweede editie die haar nog het meest is bijgebleven. En haar soms nog nachtmerries bezorgt.
"Ik had een hele goede dag en reed in de eerste groep van vijftien rensters áchter de twee koplopers (Mirjam Melchers en Susanne Ljungskog). En ik wist dat ik een hele goede uitslag ging rijden. Ik kon gaan sprinten voor de derde plaats."
'De motor sloeg rechtsaf'
Maar toen gebeurde het. "Op een gegeven moment, we waren al vlakbij de finish in Ninove, ging de wedstrijdmotor voor ons opeens rechtsaf. Ik weet nog dat ik even dacht: klopt dat wel? Maar voordat ik het wist, reden we met z'n allen achter hem aan een zijstraat in en kwamen we op een weg uit áchter de finish."
Terugkeren naar het eigenlijke parcours was zinloos. De derde groep flitste al voorbij en bovendien was het kwaad al geschied. Gunnewijk en de veertien anderen werden als 'niet gefinisht' geklasseerd.
"Dat was heel pijnlijk. Buitenstaanders kunnen er altijd om lachen, maar ik ben er nog steeds een beetje zuur van. Het kwam ook omdat we toen dat jaar wel een verkenning hadden gedaan van het parcours, maar dat was slechts tot en met de laatste klim, de Bosberg. We zeiden nog tegen elkaar: we hoeven niet naar de finish toe, dat geloven we wel..."
Verkennen
"Of zoiets nu nog kan gebeuren? Niet in een grote wedstrijd als Vlaanderen, dat denk ik niet. Sowieso ga ik sindsdien bij verkenningen altijd helemaal door tot aan de finish. Ook als bondscoach doe ik dat nog. Het zal me niet nog een keer gebeuren."
Anno 2021 is professionaliteit de norm geworden in het vrouwenwielrennen, met Van Vleuten als een van de aanjagers. De top is veel breder geworden en winnen is steeds moeilijker, merkt ze.
In Dwars door Vlaanderen mocht ze voor het eerst dit seizoen de handen in de lucht steken. Het was ook de eerste zege van haar nieuwe ploeg Movistar, waar ze als ster is binnengehaald.
Een wereld van verschil met tien jaar terug. "Ze heeft nu veel meer vertrouwen in zichzelf", ziet Gunnewijk ook. "Ze weet dat als ze daar en daar aangaat, dat ze het verschil kan maken."
