Nog jarenlang gesteggel over wie de rekening van de Suez-blokkade gaat betalen

• Linda Wisse

Wie draait op voor de kosten van de blokkade in het Suezkanaal, waar het megacontainerschip Ever Given klem heeft gezeten? Het is een vraag waar jaren over gesteggeld zal worden, verwachten deskundigen. De schade is groot.

De eigenaren van de Ever Given (het schip is onderweg naar Rotterdam) zijn een procedure gestart tegen rederij Evergreen, schrijft het Britse juridische tijdschrift The Lawyer.

De Ever Given blokkeerde zes dagen het Suezkanaal, waardoor zo'n 400 schepen niet verder konden. Door het inroepen van averij grosse willen zij de ladingeigenaren mee laten betalen aan het vergoeden van de schade.

Noodsituatie

De autoriteiten van het Suezkanaal schatten de totale schade op 1 miljard dollar, zo'n 850 miljoen euro. 'Averij grosse' geldt alleen in noodsituaties. Als daar sprake van is, deelt de scheepsvervoerder de kosten ook met de eigenaren van de ladingen.

"Daarvoor moeten verzekeraars van ladingbelanghebbenden een garantie stellen voor een bepaalde waarde van de lading", zegt Marcel Verhagen, advocaat Vervoer, Haven & Handel bij Dock Legal Experts. De rechter bepaalt uiteindelijk of er ook echt sprake is van averij grosse en of er dus betaald moet worden.

Tonnen aan schade niet verzekerd

Het stilliggen heeft per schip tonnen per dag gekost. Zowel de verzekeringsmaatschappijen als de eigenaren van de schepen gaan dat niet betalen. Verzekeringsmaatschappijen doen dat niet omdat ze de vertraging beschouwen als commerciële schade.. De scheepseigenaren zeggen dat ze niet aansprakelijk zijn voor de lading.

"De lading is het speeltje van de vervoerder, zei mijn hoogleraar zeerecht altijd. Uit onderzoek moet blijken of de eigenaren van de Ever Given aansprakelijk gesteld kunnen worden", zegt Verhagen.

'Dikke pech'

Een blokkade van een kanaal of rivier gebeurt vaker "Doorgaans draagt iedereen zijn eigen schade. Het verhaalsrecht is ontzettend ingewikkeld. In principe is het dikke pech, tenzij de Ever Given als aansprakelijke wordt gezien", zegt Hein Kernkamp, maritiem advocaat bij Minerva Advocaten.

Maar ook als de Ever Given aansprakelijk blijkt te zijn, kunnen de kosten maar beperkt worden verhaald. "De Ever Given kan zich beroepen op een beperking van zijn aansprakelijkheid. Dat houdt in dat tot maximaal 90 miljoen euro wordt terugbetaald aan de schuldeisers", zegt Verhagen.

Tijdrovende klus

Het hele juridische proces gaat veel tijd kosten. Pas de komende jaren wordt duidelijk wie de rekening betaalt, verwachten betrokkenen. Averij grosse of niet, de lading- en scheepseigenaren zullen hoe dan ook een deel uit hun eigen portemonnee moeten betalen.