Amerikanen en Britten leggen sancties op aan bedrijven van Myanmarees leger
De Verenigde Staten leggen sancties op aan twee grote conglomeraten van het Myanmarese leger. Het gaat om twee holdings, MEHL en MEC, waar tientallen bedrijven onder vallen. Zij kunnen geen handel meer drijven met Amerikanen en hun Amerikaanse bankrekeningen worden bevroren. Het Verenigd Koninkrijk legt vergelijkbare sancties op aan MEHL.
Aanleiding voor de sancties is het aanhoudende geweld tegen demonstranten sinds de coup van begin februari. De Britten noemen daarnaast het geweld dat het leger gebruikt tegen de Rohingya-moslims als reden. De sancties kunnen verregaande gevolgen hebben voor de bedrijven; zij kunnen bij internationale transacties geen gebruik meer maken van de Amerikaanse dollar.
Veel hulporganisaties die al langer oproepen tot sancties reageren positief, al zien zij ook ruimte voor meer strafmaatregelen. Zo roepen sommige organisaties ook de Europese Unie op om sancties in te stellen en wil Human Rights Watch dat de VS ook de gasindustrie van Myanmar aan banden legt.
Volgens een rapport van de VN uit 2019 vallen zeker 120 bedrijven onder MEC en MEHL. Dat zijn onder meer banken, bouwbedrijven, farmaceuten, tabaksproducenten en de toerismesector. Ook is een groot deel van de robijn- en jademijnen in handen van de Tatmadaw, de officiële naam van het Myanmarese leger.
"De militaire regeringen na 1962 hebben er alles aan gedaan om controle te krijgen over de economie", zegt Laetitia van den Assum, voormalig ambassadeur in Myanmar. Precieze getallen zijn niet bekend, maar het is duidelijk dat een groot deel van de inkomsten van de Tatmadaw uit het bedrijfsleven komt. "Zij krijgen 12 procent van de rijksbegroting. Dat is veel, maar niet genoeg om te doen wat ze nu doen."
De invloed die de Tatmadaw op de economie van Myanmar heeft, is overigens niet uniek. In landen als China, Ethiopië en Cuba zijn ook conglomeraten die sterke banden hebben met de strijdmachten.
Boycot
Het is voor het eerst dat sancties worden opgelegd aan de conglomeraten. Wel besloten internationale partners van Tatmadaw-gelieerde bedrijven al eerder om hun samenwerking stop te zetten. Het Japanse Kirin Beer stopte in februari met bier brouwen in brouwerijen van MEHL.
Maar ook binnen het land probeert men bedrijven van het leger te raken. "Vooral producenten van consumentengoederen worden geraakt", zegt Van den Assum. "Bier en sigaretten van die bedrijven worden nauwelijks meer gekocht."
Eerdere sancties, ook van de EU en Canada, richtten zich op hooggeplaatste personen in de militaire regering. Volgens Van den Assum zijn bedrijven nog niet eerder aangepakt omdat het eenvoudiger is om individuen op een sanctielijst te zetten. "Dan beperk je je tot een inreisverbod en het bevriezen van tegoeden; een bedrijf is veel ingrijpender."
Van den Assum vermoedt dat ook in Brussel binnenkort sancties worden aangekondigd. "Maar in de eerste plaats is dit een signaal aan bedrijven om beter te kijken met wie ze in zee gaan. Sommige bedrijven doen dat onderzoek niet, en gaan dan in zee met een bedrijf dat gelieerd is aan de militaire regering."
