Verkenners gaan de stemming peilen bij de fractievoorzitters
De verkenners Jorritsma en Ollongren voeren vandaag en morgen hun eerste gesprekken met de leiders van de partijen die in de nieuwe Tweede Kamer komen. De twee moeten in kaart brengen welke mogelijkheden er zijn voor een nieuw kabinet. Omdat VVD en D66 bij de verkiezingen van woensdag als grootste partijen uit de bus kwamen en allebei zetelwinst boekten, is het breed gedeelde gevoel dat die partijen het voortouw moeten nemen in de formatie.
Jorritsma is fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer en was eerder onder meer vicepremier en Tweede Kamerlid. D66'er Ollongren is vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken in het huidige demissionaire kabinet.
Volgorde van grootte
De verkenners ontvangen de lijsttrekkers in volgorde van het aantal behaalde zetels, van groot naar klein. Als eerste is vandaag VVD-leider Rutte aan de beurt. Daarna komen achtereenvolgens langs: Kaag (D66), Wilders (PVV), Hoekstra (CDA), Marijnissen (SP), Ploumen (PvdA), Klaver (GroenLinks) en Baudet (Forum voor Democratie).
Dinsdag praten Jorritsma en Ollongren met de resterende partijleiders. Om verzekerd te zijn van een meerderheid in de Tweede Kamer, is een coalitie van zeker vier partijen nodig.
Afgelopen vrijdag spraken de twee al met Eerste Kamervoorzitter Bruijn. Die zei dat het voor de stabiliteit van het kabinet nuttig kan zijn als het ook een meerderheid heeft in de Eerste Kamer. Maar hij voegde eraan toe dat er de laatste jaren geregeld periodes zijn geweest dat het kabinet geen meerderheid in de senaat had en dat dit niet tot grote problemen heeft geleid.
Voor de zomer?
Uiterlijk volgende week dinsdag komen de verkenners met hun rapportage. Een dag later debatteert de nieuwe Kamer erover. Waarschijnlijk worden dan een of meer informateurs aangewezen voor de inhoudelijke onderhandelingen van een specifieke beoogde coalitie.
Als die onderhandelingen leiden tot een regeerakkoord, dan wordt een formateur aangesteld die de ministersposten invult. Jorritsma zei vorige week te hopen dat er voor de zomer een nieuw kabinet is. Als dat lukt, duurt de formatie veel korter dan in 2017: toen nam die ruim zeven maanden in beslag.
