Sint-Maarten dient klacht in bij VN over racisme door Nederland

Het parlement van Sint-Maarten heeft bij de VN-rapporteur voor racisme een klacht ingediend over Nederland. Parlementariërs vinden dat Nederland zich bij het verstrekken van coronahulp aan het eiland neokoloniaal en racistisch opstelt.

In een petitie vragen ze de Speciaal Rapporteur voor racisme, discriminatie en xenofobie van de Verenigde Naties onderzoek te doen en Nederland op de vingers te tikken vanwege racisme en schendingen van mensenrechten.

Ook vraagt Sint-Maarten de VN te kijken naar eventuele schendingen van het recht op zelfbestuur. Het eiland is sinds 2010 een zelfstandig land binnen het koninkrijk.

Soevereiniteit

"Nederland stelt hervormingseisen in ruil voor coronasteun en Den Haag gebruikt de pandemie en de eerdere verwoesting door orkanen, om het land neokoloniaal te dwingen om soevereiniteit op te geven, vinden de initiatiefnemers", zegt NOS-correspondent Dick Drayer in het NOS Radio 1 Journaal.

Het eiland heeft weinig andere keus dan dit te accepteren, ziet Drayer, want het heeft geen geld meer. "Toerisme is door corona opgedroogd, er komt geen belastinggeld meer binnen en de ambtenarensalarissen kunnen niet meer worden betaald."

Dat wordt als neokoloniaal ervaren. "Het is vergelijkbaar de discussie over vaccineren. Je bent vrij om geen prik te nemen. Maar zonder inenting mag je misschien niet meer op het vliegtuig stappen. Hoe vrij ben je dan in je keuze?"

De racismeklacht is volgens Drayer lastig te bewijzen, "maar het is duidelijk dat er sprake is van ongelijkheid in het koninkrijk". "De hoogste wet in het koninkrijk spreekt van gelijkwaardige landen, Curaçao, Aruba, Sint-Maarten en Nederland. Maar dat is niet zo: Nederland deelt als rijkste land de lakens uit. Het gevoel van racisme komt voor uit deze verhoudingen."

Zwarte Piet

De initiatiefnemers van de petitie wijzen erop dat Nederland wat betreft racisme geen schone lei heeft. Ze halen daarbij Zwarte Piet en de toeslagenaffaire aan, schrijft The Daily Herald. "Toch geloven dezelfde mensen dat ze het rechtssysteem en de gevangenis op Sint-Maarten kunnen besturen", zegt initiatiefneemster Grisha Heyliger-Marten, van de United Peoples Party tegen de lokale krant.

Twaalf van de vijftien leden van de Staten van Sint-Maarten, het parlement, steunden een motie van november vorig jaar, die voorafging aan de VN-klacht. "De petitie wordt kamerbreed gesteund", zegt Drayer. Ook minister-president Silveria Jacobs schaarde zich erachter.

Onder anderen parlementslid en oud-president Sarah Wescot-Williams van de United Democrats is tegen. Zij vreest dat de petitie de financiële hulp die Sint-Maarten nodig heeft, in gevaar brengt.

Knops verrast

Staatssecretaris Knops van Koninkrijksrelaties is onaangenaam verrast door de klacht, schrijft het AD. Hij zou de regering om opheldering hebben gevraagd. "Ik heb moeten constateren dat Sint-Maarten op dit moment de eigen autonomie niet kan dragen. Ik herhaal nog maar eens: ik wil hun die autonomie niet afnemen, maar hen juist helpen om te zorgen dat zij deze over een aantal jaren wel volledig kunnen dragen."

Ronald van Raak van de SP heeft de staatssecretaris gevraagd om de financiële steun aan Sint-Maarten tijdelijk te stoppen. Het Tweede Kamerlid is bang dat de steun niet goed terechtkomt, als de lokale politiek er niet achterstaat.

Nederland wil hervormingen

In december vorig jaar werden Nederland en Sint-Maarten het eens over ontwikkelingssteun op lange termijn. In ruil voor het geld moet een toezichtsorgaan worden opgericht, het Caribisch Orgaan voor Hervormingen en Ontwikkeling. Drie door Nederland benoemde leden gaan controleren of Sint-Maarten voldoende hervormt.

Zo niet, dan kan Nederland besluiten de coronasteun stop te zetten, geld dat het land moet helpen om de crisis door te komen. Correspondent Drayer: "Het orgaan bepaalt eigenlijk de politieke agenda de komende zes jaar. Op Sint-Maarten ervaren ze dat als een aantasting van de autonomie."

Vooral dat Nederland de steun in delen wil geven, wekt veel ergernis. Die aanpak stelt Nederland in staat de hulp stoppen als de beloftes over hervormingen niet worden nagekomen.