Internationaal Strafhof onderzoekt oorlogsmisdaden in Palestijnse gebieden

De openbaar aanklager bij het Internationaal Strafhof in Den Haag gaat onderzoek doen naar oorlogsmisdaden in de Palestijnse gebieden. Dat onderzoek zal "onafhankelijk, onpartijdig en objectief zijn, zonder angst en zonder bevoordeling van een van de partijen", aldus aanklager Fatou Bensouda.

Ze richt zich op misdaden vanaf 2014, het jaar waarin er in de Gazastrook een bloedig conflict werd uitgevochten met Israël aan de ene kant en Hamas en Islamitische Jihad aan de andere kant.

"Ons belang ligt bij zowel de Palestijnen als Israëliërs die slachtoffer zijn van de lange cyclus van geweld en onveiligheid, die tot groot lijden en wanhoop heeft geleid", zegt aanklager Bensouda.

Rechtsmacht van het hof

Zij zei in 2019 al dat er een redelijke grond was voor een onderzoek naar oorlogsmisdaden. Daarmee doelde ze toen op onder meer militaire acties van Israël in de Gazastrook en de bouw van Joodse nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever.

Bensouda noemde eerder zowel de Israëlische strijdkrachten als terreurbeweging Hamas als mogelijke daders van oorlogsmisdaden. Bij Hamas zou het gaan om onder andere het bestoken van burgerdoelen met raketten die vanuit de Gazastrook worden afgeschoten.

Na haar uitspraken in 2019 vroeg Bensouda het Strafhof om een onderzoek te doen naar de jurisdictie, de rechtsmacht, van het hof. De uitkomst daarvan kwam vorige maand. Het Strafhof bepaalde dat het jurisdictie heeft over de gebieden die door Israël veroverde in de Zesdaagse Oorlog in 1967, de Gazastrook en de Westelijke Jordanoever, inclusief Oost-Jeruzalem.

Bescherming van onderdanen

Premier Netanyahu heeft fel uitgehaald naar het besluit van de aanklager. "Israël wordt aangevallen", zei hij. Hij verdedigde de "heroïsche en morele" daden van Israëlische militairen, die vechten tegen "de wreedste terroristen op aarde".

Volgens correspondent Ties Brock zullen velen in het land negatief zijn. "Het Strafhof is niet populair in Israël. Netanyahu betichtte het hof eerder al van antisemitisme en ook veel andere politici hebben zich tegen een onderzoek naar misdaden door Israël uitgesproken."

Politicus Gideon Saar, een uitdager van premier Netanyahu, liet op Twitter weten dat het Strafhof zich "laat gijzelen door degenen die terrorisme steunen".

Het Internationaal Strafhof doet geen onderzoek naar staten, maar richt zich op daden van individuen. Israël erkent het hof niet. Het land liet eerder al weten er rekening mee te houden dat honderden Israëlische burgers onderdeel zouden worden van het onderzoek door het Strafhof. Het liet toen weten te studeren op mogelijkheden om burgers daartegen te beschermen.

Reactie Palestijnen

De Palestijnse regering op de Westelijke Jordaanoever is blij met het onderzoek en noemt het "een langverwachte stap op weg naar rechtvaardigheid voor het Palestijnse volk".

Hamas, dat het in de Gazastrook voor het zeggen heeft, juicht het besluit van het Strafhof ook toe. "Het is een stap op weg naar gerechtigheid voor de slachtoffers", zegt een woordvoerder. In zijn verklaring refereert hij alleen aan mogelijke Israëlische oorlogsmisdaden. "Ons verzet is rechtmatig en bedoeld om ons volk te beschermen. Het internationaal recht staat legitiem verzet toe."

Hamas wordt door Israël, de Verenigde Staten en de Europese Unie beschouwd als een terroristische organisatie.