Helpt extra vitamine D tegen corona? Gezondheidsraad ziet er geen bewijs voor
Er zijn onvoldoende aanwijzingen dat het slikken van extra vitamine D helpt bij de preventie van corona, zegt de Gezondheidsraad. Het adviesorgaan deed in opdracht van de staatssecretaris van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport onderzoek naar vitamine D, en concludeert dat er nog te weinig bruikbaar onderzoek beschikbaar is.
De raad werd maandag officieel om een spoedadvies gevraagd. Het advies gaat over de preventie van corona, niet over de behandeling als je eenmaal met het virus bent besmet en ziek bent geworden.
Het effect van vitamine D op de preventie van het coronavirus is niet aan te tonen, maar ook niet uit te sluiten, zegt de Gezondheidsraad. Toch raadt het adviesorgaan niet aan om zelf zomaar extra vitamine D te slikken. "Het kan ook een valse gerustheid geven van: ik slik vitamine D en ik loop minder kans. Maar dat kun je niet met zekerheid zeggen", aldus de raad.
Momenteel worden meerdere onderzoeken hiernaar uitgevoerd, maar de resultaten daarvan zijn nog niet beschikbaar. Eerdere onderzoeken waren volgens het adviesorgaan niet bruikbaar. Er is wel voldoende onderzoek over de preventie van andere acute luchtweginfecties, maar die studies geven geen aanleiding om het bestaande advies voor vitamine D aan te passen, zegt de Gezondheidsraad.
Gemiste kans?
Al maanden roepen meerdere experts op om juist wel extra vitamine D te slikken. Huub Savelkoul, immunoloog en een van deze experts, blijft na het advies toch bij zijn standpunt. "Het rapport komt voor mij als een verrassing. Ik snap dat het een spoedadvies is, maar daardoor is het eigenlijk een gemiste kans op een compleet rapport met alle nieuwe literatuurgegevens. De komende maanden komen er onderzoeksresultaten uit grote studies. En wat doen we in de tussentijd? Met dit advies alleen afwachten. Wat zeggen we dan als er straks toch een effect van vitamine D wordt gevonden: foutje, bedankt?"
En afwachten moeten we juist niet doen, zegt Savelkoul. "Ik onderschrijf volledig het belang van adequaat wetenschappelijk bewijs, maar je loopt geen schade op als je een beetje vitamine D slikt." Daarom blijft hij zelf ook de vitamine slikken, en raadt hij dit ook iedereen aan die hem hierom vraagt.
Het slikken van vitamine D is inderdaad pas gevaarlijk als je er te veel van binnenkrijgt, legde Iris Groenenberg, expert voeding en gezondheid bij het Voedingscentrum, eerder al uit. "Dan kan het calcium in je bloed te hoog worden en dat slaat neer in je nieren of bloedvaten. Mogelijk kan dat problemen geven, zoals nierstenen." Maar dat kan pas gebeuren pas bij het slikken van meer dan een volledig potje, zegt Savelkoul.
Voor een aantal groepen geldt al langer een advies om vitamine D-supplementen te slikken voor een goede botgezondheid. Dat advies blijft onaangepast. De Gezondheidsraad roept deze groepen op om dat advies wel goed op te volgen, dat gebeurt nu namelijk niet altijd. Dit betreft kinderen tot 4 jaar, mensen die te weinig vitamine D in de huid aanmaken omdat zij weinig zonlicht krijgen of een donkere huid hebben, zwangere vrouwen, vrouwen van 50 jaar en ouder en mannen vanaf 70 jaar.
Daarnaast is het belangrijk dat iedereen uitzoekt of hij of zij genoeg zonlicht krijgt. Mensen die niet of nauwelijks buiten komen vanwege de coronapandemie kunnen nu namelijk in een risicogroep vallen van te weinig zonlicht, zonder dat ze dit doorhebben. Als je in die risicogroep valt is het wel van belang om vitamine D-supplementen te slikken, zegt de Gezondheidsraad. Genoeg zonlicht krijg je als je dagelijks tussen 11.00 uur en 15.00 uur 15 tot 30 minuten zonlicht op het hoofd en de handen krijgt.
Vitamine D voor mensen met obesitas
Misschien wordt het advies voor heel Nederland niet aangepast, maar denk er als Gezondheidsraad dan in ieder geval wel over na of de groep mensen met obesitas moet worden toegevoegd aan de risicogroepen die extra vitamine D-supplementen moeten krijgen, zegt Savelkoul. "Van mensen met obesitas is bekend dat ze meer vitamine D opslaan in hun vetweefsel en dus minder beschikbaar hebben dan mensen zonder obesitas. Daarnaast is ook bekend dat mensen met obesitas - in combinatie met een vitamine D-tekort - meer risico lopen op een ernstiger ziekteverloop tijdens het krijgen van corona. Sla dan in ieder geval in die groep twee vliegen in een klap en raad extra vitamine D aan."
De Gezondheidsraad zegt het advies nu niet aan te gaan passen voor mensen met obesitas, maar het adviesorgaan houdt wel relevante studies hierover in de gaten.
