Duitsland strijdt tegen AstraZeneca-scepsis, en blijft met vaccins zitten
Duitsland heeft een AstraZeneca-probleem. Het land heeft tot nu toe 1,5 miljoen doses van het Britse vaccin ontvangen, maar daarvan is pas vijftien procent geprikt. Er blijven honderdduizenden doses liggen. Mensen melden zich niet voor een afspraak of zeggen op het laatste moment af. Met miljoenen extra doses in aantocht, belooft het overschot alleen maar groter te worden. Intussen zoekt de politiek naar oplossingen om de reputatie van het vaccin te verbeteren en de prikachterstand weg te werken.
In het vaccinatiecentrum van het Brandenburgse stadje Kyritz kennen ze het probleem. Toen ze hier een paar weken geleden begonnen met het vaccineren met AstraZeneca bleven de prikcabines praktisch leeg. "We kunnen hier 280 mensen per dag vaccineren", vertelt regioburgemeester Ralf Reinhardt. "De eerste dagen meldden zich hooguit 50 mensen voor een prik en daarvan kwam dan ook nog eens de helft niet opdagen."
'Tweederangs vaccin'
Reinhardt ziet verschillende redenen waarom het met AstraZeneca tot nu toe niet storm loopt. "Berichten over de verminderde werkzaamheid ervan, worden door veel mensen niet goed geïnterpreteerd. Alsof het niet werkt. In de media is AstraZeneca ten onrechte een tweederangs vaccin genoemd. Dat heeft mensen terughoudend gemaakt."
Ook verhalen over heftige bijeffecten schrikken mensen af. Dat hoor je ook bij de mensen die in de hal zitten te wachten op hun prik. "Ik was door al die negatieve berichten zelf eerst ook sceptisch", vertelt brandweerman Thomas Grandt. "Maar toen ik bij mensen in mijn omgeving zag dat ze hooguit wat hoofdpijn kregen na een AstraZeneca-prik, heb ik me toch maar aangemeld."
Te weinig mensen in vaccinatiegroep
Maar volgens Reinhardt wordt het grootste deel van het probleem veroorzaakt doordat er simpelweg te weinig mensen in de eerste vaccinatiegroep zitten die in aanmerking komen voor AstraZeneca. Het vaccin wordt - net als in Nederland - alleen gegeven aan mensen onder de 65. Daarmee vallen alle 80-plussers af en blijft in groep 1 alleen medisch en verplegend personeel over. "Juist daar zag je ook best wat scepsis", zegt Reinhardt.
Om niet met vaccins te blijven zitten, besloot Reinhardt drie weken terug op eigen houtje de vaccinatievolgorde open te breken. Uitnodigingen gingen ook naar mensen in groep 2 en 3: GGD-medewerkers, agenten, brandweermannen en mensen van kinderdagverblijven. Tegen de instructie van de deelstaat en de landelijke vaccinatiecommissie in. Het kwam hem op flink wat kritiek te staan, maar "het heeft gewerkt", zegt hij. "Nu is de agenda weer bijna vol."
Zo gaat het er nu in het vaccinatiecentrum aan toe:
Steeds meer gemeentes volgen het voorbeeld van Kyritz en houden zich minder strikt aan de vaccinatievolgorde. Zelfs de premier van deelstaat Beieren, Markus Söder, sprak zich onlangs uit voor het loslaten van de prioriteitsgroepen en pleitte er zelfs voor het vaccin voor iedereen boven de achttien vrij te geven: "Met een überbureaucratisch systeem komen we nu niet verder. Daarom moet uiterlijk in april, als de echt grote voorraden vaccins geleverd worden, elke dosis, waar ook mogelijk, zo snel mogelijk worden weggewerkt."
In Berlijn zijn ze niet van plan het hele volgorde-systeem los te laten, maar ze denken wel na over verruiming van de groepen en meer flexibiliteit. En dat is precies wat er volgens Reinhardt nodig is. "We willen in Duitsland altijd alles correct en eerlijk doen. Dat wringt nu er maar weinig tijd is. Tempo is een bepalende factor om mensenlevens te redden."
In de prikcabines van Kyritz zijn ze er ook blij mee. Lerares Jozephine Löwe was eigenlijk nog niet aan de beurt, maar is heel blij dat ze toch vandaag al haar vaccinatie heeft gekregen: "Iedereen moet de kans krijgen om te helpen deze pandemie eindelijk te beëindigen".
