Voor het eerst Syriër veroordeeld voor misdaden door het regime-Assad

Voor het eerst heeft een rechter uitspraak gedaan tegen een Syriër voor misdaden die zijn gepleegd in opdracht van het regime-Assad.

Eyad A. heeft in de Syrische hoofdstad Damascus gewerkt in een beruchte martel-gevangenis. Hij is in Duitsland veroordeeld tot een gevangenisstraf van 4,5 jaar voor medeplichtigheid aan misdaden tegen de menselijkheid. Hij is medeverdachte in de zaak tegen Anwar R., over wie de rechter later dit jaar uitspraak doet.

Beiden werkten voor de Syrische geheime dienst. Ze deserteerden en vluchtten naar Duitsland, waar ze werden aangehouden.

A. is veroordeeld voor het oppakken en naar de gevangenis brengen van dertig demonstranten, in de wetenschap dat ze daar zouden worden gemarteld. Dat gebeurde in het najaar van 2011.

De uitspraak tegen de hoofdverdachte, Anwar R., volgt waarschijnlijk in het najaar.

Marteling en moord

R. was leider van de "onderzoeksafdeling" van de Al Khatib-gevangenis, hij staat terecht voor 4000 gevallen van marteling en 58 moorden.

De rechter baseerde zich op tientallen getuigenverklaringen van mensen die in de gevangenis hebben gezeten. Een aantal getuigen heeft de twee daders herkend. Ook waren er honderden foto's uit de gevangenis beschikbaar als bewijs. De fotograaf die de foto's maakte in opdracht van het regime heeft ze later het land uit gesmokkeld. De echtheid van de foto's is onderzocht en ze kunnen ook in eventuele volgende rechtszaken als bewijs dienen.

Het is bijzonder dat de zaak in Duitsland is behandeld en niet voor het Internationaal Strafhof in Den Haag. De zaak voor het VN-hof wordt in de VN Veiligheidsraad geblokkeerd door aanhangers van het regime van president Assad, Rusland en China. Duitse rechters hebben de zaak opgepakt op basis van universal jurisdiction. Dat houdt in dat Duitsland bij zaken als deze, waar het draait om misdaden tegen de menselijkheid, ook verdachten kan berechten voor misdrijven die zich niet in Duitsland hebben afgespeeld.