Miljoenenstrop en sloop dreigt voor testcentrum getijden in Zeeland

Het moest een baanbrekend project worden in de Flakkeese Spuisluis in de Grevelingendam: het Tidal Technology Center (TTC). Een centrum waar turbines op waterkracht getest kunnen worden om te kijken hoeveel energie je ermee kan opwekken. Maar de bouw van de testlocatie staat al meer dan een jaar stil vanwege geldtekorten.

Daartoe is besloten omdat de uitvoerder van het project niet genoeg budget heeft om de bouw af te ronden. Het testcentrum zou gefinancierd worden door enerzijds subsidies van de provincie, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en het ministerie van Economische Zaken, anderzijds door uitvoerder BT Projects. Nu blijkt dat de laatstgenoemde het benodigde geld zelfs nooit heeft gehad, meldt Omroep Zeeland.

De regionale omroep vroeg documenten op over het project in de Spuisluis bij de provincie. Daaruit blijkt dat er nooit echt bewijs is geweest dat BT Projects het benodigde geld in huis had. Zo was er nog geen goedgekeurde kredietaanvraag bij de start van het project. Desondanks werd de subsidie uitgekeerd en ging de bouw van start. Die werd, na eerdere hikken en stoten, in juli definitief stilgelegd vanwege geldgebrek.

Dat geldgebrek had volgens de omroep al veel langer duidelijk moeten zijn voor de subsidieverstrekkers. Zo schakelde het provinciebestuur in 2018 al een accountantsbureau in om de boeken van BT Projects te controleren. Daaruit bleek dat het bedrijf geen kapitaal had aangetrokken om te investeren in het project. Daarop besloot de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zich terug te trekken. Rijkswaterstaat en de provincie bleven aan boord.

Subsidievoorwaarden

Volgens gedeputeerde Jo-Annes de Bat (CDA) is toentertijd bij de subsidieverlening door alle partijen gezamenlijk bekeken of het project ook aan de voorwaarden voldeed. "Dat oordeel is positief geweest. Men heeft afgewogen: is er voldoende capaciteit, is er voldoende kwaliteit, past dit project in de doelstellingen die we hebben. Het oordeel op dat moment was dat dat zo was en daarom is ook die subsidie verstrekt."

De provincie investeerde in totaal 3,7 miljoen euro in het project. De Bat benadrukt dat bij dit project dezelfde standaarden zijn gehanteerd als bij andere subsidieaanvragen. Volgens hem bleek pas gaandeweg dat er te weinig kapitaal was om het project af te ronden. "Gekeken zal worden of het oordeel van toen het juiste was. Want anders had je niet in deze situatie gezeten."

De gedeputeerde zegt dat nu vooral belangrijk is hoe het prestigieuze project afloopt. "Wanneer het testcentrum alsnog wordt afgebouwd, komt er een nieuwe situatie, maar is de subsidie van de provincie terechtgekomen waar het hoort. Hoe dan ook moeten we goed gaan evalueren wat er is gebeurd. Zeker als de boel alsnog moet worden gesloopt."

Herstel kost miljoenen

De kans dat het centrum wordt afgebouwd, lijkt klein. Voor april moet een geschikte partij met een paar miljoen op zak zich hebben gemeld bij Rijkswaterstaat en de provincie Zeeland. Als dat niet lukt, wordt het bouwwerk afgebroken en de originele staat van de Spuisluis weer hersteld. Op die manier kan het oorspronkelijke doel van de sluis weer worden gediend. Namelijk water van de Oosterschelde naar het Grevelingenmeer laten stromen en andersom. Geschatte kosten: 3 tot 4 miljoen euro. Daarbovenop gaan de investeringen die al zijn gedaan verloren, waaronder de 3,7 miljoen van de provincie.

Het lijkt erop alsof de betrokken partijen weinig vertrouwen hebben in een goede afloop. Ook minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat liet in antwoorden op Kamervragen over het TTC al doorschemeren dat een doorstart onwaarschijnlijk lijkt, schreef Omroep Zeeland afgelopen zomer.