'Veel meer geld nodig om extreem weer op te vangen'
Er is veel meer geld nodig om landen en gemeenschappen aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Het bedrag dat landen er wereldwijd voor uittrekken zal moeten vervijf- tot vertienvoudigen tot maximaal 300 miljard dollar. Dat staat in het rapport State and Trends in Adaptation, dat is gepubliceerd in aanloop naar een internationale klimaattop die Nederland komende maandag organiseert.
In het rapport van het klimaatinstituut Global Center on Adaptation (GCA) klinkt bezorgdheid over de impact die de coronacrisis heeft op klimaatbeleid. "Klimaatverandering stopt niet als gevolg van covid-19, en dat zou ook niet moeten gelden voor de urgente taak om de mensheid voor te bereiden op een leven met de vele gevolgen van een opwarmende planeet", aldus het rapport. Want klimaatverandering is een "nog grotere existentiële dreiging dan covid-19".
Het GCA is sinds enkele jaren in Nederland gevestigd. Het signaleert dat er afgelopen jaar minder geld werd uitgetrokken voor wat klimaatadaptatie wordt genoemd. Dit wil zeggen: het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering die sowieso optreden, ook al proberen landen hun uitstoot terug te dringen. Het afgelopen jaar waren ruim 50 miljoen mensen slachtoffer van een recordaantal weersextremen als langdurige droogte, stormen of overstromingen.
'Geen vaccin voor klimaat'
Oud-secretaris-generaal van de VN Ban Ki-moon is betrokken bij het GCA. Op een online briefing voor internationale media deed hij een oproep aan politici om meer actie te ondernemen. "Het klimaat verandert veel sneller en ingrijpender dan we dachten. We zien ernstige bosbranden, langdurige droogte, hevige regenval, smeltend ijs op Antarctica en de Noordpool, en we hebben geen tijd te verliezen."
Ook zei Ban Ki-moon zeer bezorgd te zijn dat de herstelplannen na corona zullen leiden tot een toename van de uitstoot van broeikasgassen. "We moeten goed onthouden: er is geen vaccin om het klimaatprobleem op te lossen."
Unieke kans
Volgens directeur Patrick Verkooijen van het Global Center on Adaptation is het belangrijk om de periode na de coronacrisis goed te benutten. "Nu regeringen biljoenen dollars beginnen te investeren om te herstellen van de pandemie, hebben we een unieke kans om een veerkrachtige en klimaatbestendige toekomst op te bouwen, door klimaatadaptatie te integreren in fiscale stimulerings- en herstelplannen."
Bovendien, zegt hij, betaalt het geld voor adaptatie zich dubbel en dwars terug. "Elke dollar, pond, of euro die wordt geïnvesteerd in klimaatbestendige infrastructuur, vroegtijdige waarschuwingssystemen voor extreem weer, of het herstellen van mangrovebossen levert een hoger investeringsrendement op dan de kosten."
De urgentste uitdaging voor het komend jaar ligt volgens het nieuwe rapport in Afrika. Dat continent heeft ten zuiden van de Sahara problemen met de voedselvoorziening. Als gevolg van onder meer extreem weer en sprinkhanenplagen komt ondervoeding hier het meest voor. Ruim 670 miljoen mensen, oftewel meer dan de helft van de Afrikaanse bevolking, leed afgelopen jaar onder voedselonzekerheid. Dat wil zeggen dat ze niet altijd konden rekenen op voldoende gezond voedsel.
Jongeren en wetenschappers
Buiten de publicatie van het nieuwe rapport doen vandaag ook enkele duizenden wetenschappers een oproep aan de politiek om het klimaat serieuzer te nemen. De mens heeft zich in de geschiedenis altijd al aangepast aan veranderende omstandigheden, zeggen ze. Maar nu is de wereld eenvoudigweg nog onvoldoende voorbereid op de klimaateffecten die zich zullen voordoen.
Ze waarschuwen voor groeiende armoede, watertekorten en toenemende migratie als er te weinig actie wordt ondernomen. De verklaring van de wetenschappers, waar ook vijf Nobelprijswinnaars bij betrokken zijn, wordt verspreid door de Rijksuniversiteit Groningen.
Ook meer dan een miljoen jongeren, afkomstig uit 115 landen, wenden zich tot de politiek. Zij vinden dat er een 'decennium van actie' moet volgen om de oorzaak van klimaatverandering aan te pakken en de wereld klimaatbestendiger te maken. Juist jongeren zullen gedurende hun leven het meest met de gevolgen van klimaatverandering te maken krijgen, zeggen ze.