Seksueel expliciete OnlyFans groeit in coronatijd met tientallen miljoenen gebruikers

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

"Vind je mijn foto's leuk? Ga dan nu voor exclusieve content naar mijn OnlyFans-pagina!" Het is een zin die je de afgelopen tijd misschien wel eens hebt gezien op socialemediapagina's van influencers en beroemdheden.

Je komt vervolgens terecht op OnlyFans, een Brits platform waarop je betaalt om - vaak seksueel expliciete - plaatjes van die persoon te zien. Het platform is enorm gegroeid de afgelopen maanden. Tientallen miljoenen mensen sluiten wereldwijd betaalde abonnementen af om meer te kunnen zien van de mensen die zij volgen - vaak influencers, pornosterren en beroemdheden.

De groei levert populaire OnlyFans-gezichten veel op, maar er zijn ook risico's.

Volgens The New York Times had het platform in december meer dan 90 miljoen gebruikers en meer dan 1 miljoen makers van beelden. Een jaar eerder waren dit er nog 120.000. "Die groei van gebruikers is niet zo gek. Iedereen zat vorig jaar thuis en verveelde zich", zegt NVVS-seksuoloog Yuri Ohlrichs, werkzaam bij Rutgers, kenniscentrum seksualiteit.

Ook kwam het platform meerdere keren in het nieuws door de accounts van beroemdheden. "Ja, dat vindt men natuurlijk interessant, om meer te zien dan alleen de bovenkleding van iemand die je bewondert. Sex sells."

De enorme toename van het aantal OnlyFans-makers begon al tijdens de eerste coronalockdown, zegt mediawetenschapper Linda Duits van de Universiteit Utrecht. Het waren in Nederland vooral de sekswerkers die zich toen aanmeldden. "Het platform bood sekswerkers die door de coronamaatregelen niet mochten werken een manier om alsnog geld te verdienen."

Ultieme inkomsten door fanbase

Maar ook sekswerkers uit andere landen trokken naar het platform. In de Verenigde Staten besloten meerdere sociale media, zoals Tumblr, geen seksueel expliciete content meer toe te laten, legt Duits uit. "Daardoor verlieten sekswerkers bestaande platforms en gingen ze op zoek naar nieuwe."

Ook influencers en beroemdheden wijken uit naar OnlyFans, dat al sinds 2016 bestaat. "Het verdienmodel van influencers is gebaseerd op inkomsten door hun fanbase. De technische mogelijkheden van OnlyFans, zoals geld krijgen voor privéberichten, maken het voor influencers makkelijker om geld aan fans te verdienen. Dat maakt het aantrekkelijk en zo kunnen ze het maximale financiële uit hun fans trekken."

Esluna, die vorig jaar met NPO 3 sprak over haar OnlyFans-pagina, steekt veel tijd in haar account. "Het draait niet alleen om content maken, want je moet ook strategieën bedenken. Als bezoekers met mij privé willen praten, betalen ze daar extra voor. Soms zet ik een preview erop en kunnen mensen bijbetalen om de hele video te zien."

Ze deelt naaktfoto's en -video's en gaat ook live. "Ik probeer er wel een artistieke lading aan te geven." Maar er zijn ook mensen die geen sexy content plaatsen, zei Lana, een andere maker, tegen NPO 3. "Er zijn ook accounts die afleveringen van shows plaatsen of producten verkopen. Wij daarentegen delen sekstapes."

Realitysterren en influencers

Om maandelijks een flinke som geld te verdienen, moet je wel al een schare fans hebben. Het platform heeft geen tijdlijn om profielen uit te lichten. Alleen via een directe link kom je op een profiel terecht.

"Daarom zie je realitysterren, of 'nieuwe' influencers, de laatste maanden dit veel erbij doen. Het schnabbelcircuit ligt plat, ze worden niet geboekt bij clubs en verdienen dus geen geld aan hun beperkte faam. Voor hen is het een gunstig platform", zegt Duits.

OnlyFans lijkt voor een groep mensen een goede economische oplossing, maar het platform brengt ook gevaren met zich mee. Het NPO Radio 1-programma Alicante deed vorig jaar onderzoek naar het medium en kwam erachter dat veel beeldmateriaal illegaal wordt opgeslagen en verspreid.

"Ik ging undercover in Telegram-groepen waarin volledige dropboxen met seksueel expliciet beeldmateriaal van OnlyFans werden gedeeld", zegt redacteur Elif Kan.

Illegaal verspreiden

Die groepen bestaan uit honderden tot duizenden leden. "Iemand koopt dan een abonnement en haalt alles eraf en gaat dat dan illegaal verspreiden. Zo weet je nooit waar al je foto's en video's terechtkomen."

Een bekend fenomeen, zegt Duits. "Dit zogenoemde (screen)capping is een probleem waar sekswerkers, die bijvoorbeeld via webcams of in pornofilms werken, al jaren last van hebben. Dat verschijnt dan op gratis pornowebsite Pornhub en zo verdienen ze er niets meer aan. Die beelden kunnen zo ook jaren rondzwerven op het internet."

En dat is een gevaarlijk aspect waar gebruikers wel stil bij moeten staan, zegt seksuoloog Yuri Ohlrichs namens Rutgers. "Het is normaal dat je dit wil gebruiken of op deze manier je geld wil verdienen, maar heb er plezier van op een gezonde en bewuste manier. Als jij een naaktfoto plaatst online, en die gaat een eigen leven leiden, dan gaat die nooit meer weg. Besef dat je kwetsbaar bent."