Het jaar van Richard Plugge: 'Wat we meemaakten is met geen pen te beschrijven'

• Joost Smedema

  Redacteur NOS Sport

In de laatste week van 2020 kijken zeven sporters en oud-sporters terug op een bewogen jaar. Vandaag: Richard Plugge.

Fietsen is mediteren, zegt de directeur van wielerploeg Jumbo-Visma. Zijn benen bewegen, het hoofd is vrij en open. "Sommige mensen doen aan yoga, ik ga graag in mijn eentje twee uur fietsen. Of hardlopen, maar liever fietsen. Ik wandel ook vaak met mijn vrouw, of met Merijn (Zeeman, sportief directeur van de ploeg, red.)."

"Dat geeft mij heel veel rust. Ik heb mezelf, mijn vrouw, Merijn en nog iemand buiten de ploeg met wie ik heel veel spar. Daardoor kan ik afstand bewaren en de energie opbrengen om door te gaan."

'We hebben een encyclopedie geschreven'

Hem is nogal wat overkomen in 2020. Op persoonlijk en sportief vlak. En dan is het sportieve weer op te delen in succes, een sportieve tragedie en een tragedie die veel verder gaat dan een nederlaag in een koers alleen. "We hebben het afgelopen jaar een encyclopedie geschreven. Een verhaal van zoveel delen dat maar door blijft gaan."

"Het ene hoofdstuk is nog spannender dan het andere. Het ene lijkt nog slechter af te lopen dan het vorige en het andere nog beter dan het volgende. Het is met geen pen te beschrijven wat we allemaal meemaakten."

Het is het proberen waard. Plugge (51) is begin maart grieperig als hij besluit dat Jumbo-Visma zich, als eerste WorldTour-ploeg, zal terugtrekken voor Parijs-Nice. Het coronavirus komt immers steeds dichterbij.

Als de hoge koorts bij hem na een week niet overgaat en Plugge zich meldt in het ziekenhuis, blijkt hij besmet met het virus. "Ik was de eerste in het Leids Universitair Medisch Centrum die met corona is opgenomen. Ik ben gelukkig niet op de IC beland, maar heb wel zuurstofondersteuning gehad."

Het meest beangstigend vond hij de onzekerheid. "Alles was onduidelijk, ze wisten toen nog niets over een mogelijke behandeling. Er werd mij voorgesteld om chloroquine (een malariamedicijn, red.) te gebruiken, want dat zou goed zijn. Ze vroegen wat ik daarvan vond. Ik dacht: wat ik ervan vind, interesseert me niet zoveel. Als het maar helpt. En ik hoop dat jullie als artsen dat weten."

"Niet dat ik iemand daarmee iets wil verwijten, maar het gaf mij wel een gevoel van: wat is dit en wat gebeurt hier? Ze weten echt niet wat ze moeten geven om het te verlichten, dat was best even eng."

'Je bent toch gezond?'

Plugge herstelt, al heeft hij op de fiets nog altijd niet de kracht en conditie die hij had voor hij ziek werd.

Als in het voorjaar wordt gewerkt aan een kalender om de wielersport weer op te starten, praat Plugge mee aan de digitale tafel. Hij is ervaringsdeskundige. "De meeste ploegbazen en organisatoren zijn van mijn leeftijd, ze schrokken en zeiden: je fietst heel veel, je bent gezond en toch krijg je het. Het kan iedereen overkomen, dat heeft denk ik een hoop ogen geopend."

Met strenge protocollen gaat op 1 augustus het wielerseizoen weer van start. Plugge heeft met zijn rechterhand Zeeman het volgende bedacht: als we weer gaan koersen, gaan we wat laten zien.

"Dat wilden we er bij de hele ploeg inhouden tijdens de lockdown en dat is voor een behoorlijk groot deel gelukt."

Jumbo-Visma begint op dag één met winnen als Wout van Aert de beste is in Strade Bianche en houdt er pas de laatste koersdag mee op, wanneer Primoz Roglic de Vuelta op zijn naam schrijft.

'Helemaal van de leg'

Toch verdwijnt de euforie vier dagen na Van Aerts eerste zege in Italië. In de Ronde van Polen gooit Dylan Groenewegen de deur hardhandig dicht voor Fabio Jakobsen, terwijl beiden met tachtig kilometer per uur richting finish sprinten. Jakobsen klapt over hekken, anderhalve dag lang verkeert hij in levensgevaar.

"Dan ben je natuurlijk helemaal van de leg", zegt Plugge. "Je gaat een gevecht aan op de fiets, het ergste dat kan gebeuren is dat je die sprint verliest. Dan zou je enorm balen, want dan heeft Fabio gewonnen. Of andersom, Dylan wint en Fabio baalt. Maar dit, dit heeft niemand gewild. Dan is het logisch dat je kapot bent."

'Achtbaan van jewelste'

Maar, en daarom is de vergelijking van 2020 met een encyclopedie misschien wel op z'n plaats, slechts 72 uur later wint Van Aert Milaan-Sanremo en laat Roglic in de Ronde van de Ain zien dat ook hij in topvorm is.

"We hebben het over acht dagen, het was een achtbaan van jewelste."

Plugge heeft weinig tijd gehad de film van de eerste augustusweek nog eens af te spelen. "Het ging maar door, het team moest ook door. Er was heel veel te doen en te regelen. En nu nog, want na de Vuelta zijn we meteen plannen gaan maken voor volgend jaar. Maar de crash van Dylan en mijn ziekte, dat zijn twee zwarte bladzijden in dit jaar."

Het verspelen van de eindzege in de Tour zou je een derde dieptepunt kunnen noemen. Groot was de ontzetting toen Tadej Pogacar er in de blessuretijd van de Ronde van Frankrijk in slaagde Roglic uit de gele trui te rijden.

'Is het een zwarte bladzijde?'

"Het is een beetje als Lucas Moura die drie keer scoort terwijl je denkt dat je er al bent", vergelijkt Plugge dat moment met de uitschakeling van Ajax in de halve finales van de Champions League. "We hebben al een paar keer gezegd: wat gebeurde hier nou precies? Ik geloof dat we tegen een renner zijn aangelopen die veel sterker was."

"Maar is het een zwarte bladzijde? Nou, ja, het is heel teleurstellend, maar het is van een heel andere orde dan de zwarte bladzijdes waar we het eerder over hadden."

"Zonder het te willen bagatelliseren, we hebben het over sport. Je verliest een wedstrijd, dat vind ik als sportman verschrikkelijk. De Tour gaat me op sportief vlak ook wel de rest van mijn leven bijblijven, maar het is van een ander level dan die andere twee gebeurtenissen."

Bovenaan de wereldranglijst

Plugges equipe sluit 2020 af met Van Aert als lijstaanvoerder op de UCI-ranking van eendagskoersen. En, voor de directeur nog waardevoller: Jumbo-Visma op de eerste plaats van de teams, als eerste Nederlandse ploeg ooit. Het teamwork dat daaraan ten grondslag ligt, maakte de directeur van de ploeg emotioneel.

"In 2013 namen we het over van Rabobank, Vier jaar lang was het overleven, proberen er nog te zijn het jaar erna."

"Vanaf 2016 hebben we de weg omhoog ingeslagen en een organisatie neergezet waarop we dit soort successen konden bouwen."

"Dit jaar is zo'n mooie bekroning van de inzet en de energie die zoveel mensen in de ploeg hebben gestopt. Dat komt tot uiting in de eerste plek op de wereldranglijst voor ons. Daar moest ik echt wel een traantje bij laten."

Bekijk hieronder de Tourdocumentaire Code Geel over de Tour van Jumbo-Visma: