Stroomcrisis op Curaçao: 'Drie black-outs in een week, nog niet eerder gebeurd'

• Dick Drayer en Annemieke van Put

Het was dit weekend voor de derde keer in een week raak op Curaçao: het eiland werd getroffen door een totale black-out. Sommige wijken zaten van zaterdagmiddag tot zondagavond nagenoeg zonder stroom en nog steeds is die niet overal terug.

De stroom valt op Curaçao vaker uit, onder meer vanwege capaciteitsproblemen bij elektriciteitsbedrijf Aqualectra: de vraag is dan groter dan het aanbod. Maar de black-outs van afgelopen week zijn ongekend. De westkant van het eiland werd zelfs vier keer getroffen, door een kabelbreuk.

"Dit is echt een dieptepunt", erkent ook Darick Jonis, directeur van Aqualectra. "Drie black-outs in een week, dat is nog niet eerder gebeurd", zegt hij tegen correspondent Dick Drayer. "Het is de eerste keer dat het ons overkomt dat het zo lang duurt om alles weer aan de praat te krijgen."

De problemen nu worden volgens Jonis veroorzaakt door veiligheidssystemen die niet goed functioneren. "De machines reageren op een manier waarop ze niet moeten reageren. Dan gaat het net schommelen en dan zegt de beveiliging: je moet eraf."

Naast de economische crisis en de coronacrisis die al huishouden op het eiland, is deze stroomcrisis opnieuw een klap voor Curaçaoënaars. "Het is om te janken. Mijn vriezer zit stamp- en stampvol met bitterballen voor de kerstdagen", zegt Faizel Lobo, de bekendste bitterballen-maker van het eiland.

De afgelopen anderhalve week heeft Lobo zijn productie flink opgeschroefd om de horeca tijdens de feestdagen van het borrelhapje te kunnen voorzien. Hij durft zijn vriezer van ruim twee meter dan ook niet te openen, bang voor wat hij te zien krijgt.

"Ik heb nu al achttien uur geen stroom", zegt hij op het moment van spreken tegen correspondent Dick Drayer. "Ik ben bang dat het een grote koek is. Dat ik mijn hele voorraad kan weggooien en duizenden guldens schade heb."

De wanhopige Lobo is boos op het elektriciteitsbedrijf. "Ik begrijp niet dat er geen back-upvoorziening is. Het kan een keer gebeuren, het kan een tweede keer gebeuren. Maar drie keer in een week? En dan zo extreem, achttien uur zonder stroom. Dat is niet meer van deze tijd."

Ook Christel Monsanto, die aan de westkant van het eiland woont, is woest. "Ik woon hier nu meer dan 40 jaar en in al die jaren heb ik black-outs zoals deze nog niet meegemaakt", zegt ze. "Toen de stroom twee keer in dezelfde nacht wegviel, had ik zoiets van: dit lijkt wel sabotage. Ik was zo kwaad, ik wist niet meer waar ik het moest zoeken."

Bijna ieder jaar vlak voor de feestdagen is het stroomnetwerk instabiel, maar dit jaar kan er geen sprake zijn van overbelasting, zegt Monsanto. "Veel mensen komen rond deze periode op vakantie, maar dit jaar is dat helemaal niet het geval. De meeste hotels zijn leeg, de Airbnb's staan leeg, dus waar komt het probleem dan vandaan?"

Hoe boos ze ook is, toch probeert ze rustig te blijven. "Je moet om je bloeddruk denken, dat is de enige manier om te overleven. Ik heb een zaklantaarn gepakt om te lezen en ik heb met echte kaarten een patience gelegd op tafel."

Aqualectra-directeur Jonis begrijpt de frustratie van de eilandbewoners. "Ik begrijp het en ik voel het. Als verantwoordelijke, maar ook als yu di Kòrsou (Curaçaoënaar red.). Dit wil je niet voor je land."

Volgens de directeur wordt er hard gewerkt aan een oplossing, al kan hij niet garanderen dat de machines het niet opnieuw begeven. "Het is techniek, dus ik kan geen 100 procent garantie geven. Maar ik kan wel 100 procent garantie geven dat we ons blijven inzetten om dit te voorkomen."

Minister van Economische Ontwikkeling Steven Martina noemde de situatie na de tweede grote uitval al "niet normaal en niet goed voor het eiland". Hij eist een snel en grondig onderzoek. "Dat juichen wij toe", zegt Jonis. "Wij geven onze volledige medewerking aan dit onderzoek."