Standbeeld voor Enith Brigitha lijkt er te komen na crowdfundactie
Enith Brigitha won 21 Nederlandse zwemtitels, werd twee keer sportvrouw van het jaar én was de eerste zwarte vrouw die een olympische medaille won. Maar toch is er in Nederland nergens een eerbetoon aan haar terug te vinden. Programmamaker Mo Hersi wil daar verandering in brengen.
"We hebben wat recht te zetten", vindt Hersi, die Brigitha afgelopen zomer interviewde. "Haar verhaal en haar prestaties. Waarom is er geen standbeeld van haar? In Almere is onlangs een Wall of Fame geopend en zelfs daar is Enith Brigitha vergeten."
Hersi zette een crowdfunding op om het kunstwerk te realiseren. Met nog een halve dag te gaan is 80 procent van de benodigde 16.000 euro binnen, dus Hersi heeft goede hoop dat het gaat lukken.
"We hebben al met beleidsadviseurs van de gemeente Almere gesproken en er is ook al wat contact met wethouders, dus daar kunnen we op voortborduren." Hersi hoopt medio volgend jaar een beeld door de Curaçaose kunstenaar Patrick Mezas te kunnen schenken aan Almere.
Enith Brigitha noemt het een geweldig initiatief. "Ik ben er heel dankbaar voor dat mensen bereid zijn dit te sponsoren", zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal. "Ik vind het echt fantastisch dat het gaat lukken."
Brigitha (65), dochter van een Nederlandse moeder en een Antilliaanse vader, leerde aanvankelijk zwemmen in de zee bij haar geboorte-eiland Curaçao. Toen ze naar Nederland verhuisde, bleek ze onverslaanbaar in het water: als eerste Nederlandse legde ze in 1972 de 100 meter vrije slag in af binnen de minuut en tot 1979 bleef ze toonaangevend in de sport.
De prestaties waren des te imposanter omdat de zwemsport nauwelijks het amateurniveau was ontgroeid: als verkoopster in een warenhuis trainde Brigitha tijdens haar lunchpauzes. In het Amsterdamse Sportfondsenbad, tussen het leszwemmen en de bejaarden.
Internationaal moest ze telkens de DDR-vrouwen voorlaten: op de Olympische Spelen van 1976 in Montreal won ze twee keer brons achter zwemsters uit dat land. "Voor mij zijn dit gouden medailles", hield Brigitha vol, omdat haar concurrenten van het wijdverbreide Oost-Duitse dopingprogramma zouden hebben geprofiteerd.
Andere Tijden Sport maakte in 2016 deze documentaire over de affaire:
Na haar topsportcarrière bleef Brigitha zich inzetten voor het zwemmen: ze ging zwemles geven in haar nieuwe woonplaats Almere en later op Curaçao. Hersi: "Haar prestaties gaan dus verder dan het winnen van een olympische medaille. Ik denk dat we daarin een prachtig boegbeeld hebben."
Voor Hersi is een beeld van Brigitha ook een goed alternatief voor andere, meer omstreden standbeelden uit het koloniale verleden. "In plaats van standbeelden weg te halen, kun je er ook meer bij plaatsen van mensen van kleur die een bijzondere prestatie hebben geleverd."
Brigitha hoopt dat het standbeeld een mooi plekje krijgt bij het centrale meer in de stad, het Weerwater. "In een mooi actiepose, zodat ik herkenbaar ben voor het publiek. Dat mensen zien: he, dat is die zwemster."