Asscher: iedereen garantie op werk, werkloosheid naar 0 procent

De PvdA wil een werkgarantie voor iedereen. Volledige werkgelegenheid moet de basis zijn voor een nieuwe verzorgingsstaat, zei partijleider Lodewijk Asscher vanavond in de 27ste Den Uyl-lezing, genoemd naar de oud-premier van sociaaldemocratische huize.

Volgens Asscher zou niemand langs de kant moeten staan. Mensen die hun baan verliezen moeten actief aan ander werk geholpen worden. Als bedrijven dat niet doen of kunnen, moet de overheid banen creëren zodat niemand thuis hoeft te zitten.

"Ik wil dat werkloosheid gezien wordt als een collectief risico, niet als een individuele verantwoordelijkheid", zei Asscher. "Ons streven zou moeten zijn om de werkloosheid naar 0 procent te krijgen." Op dit moment schommelt die rond de 4 procent.

Eerder helpen

Volgens Asscher is de focus de afgelopen jaren te veel gericht op de zelfredzaamheid van mensen en op de korte termijn. Pas als iemand echt in de problemen is geraakt, biedt de overheid hulp. Dat moet veel eerder gebeuren, vindt de PvdA-leider.

Naast recht op werk en een zeker inkomen, hebben burgers volgens Asscher ook recht op zorg en een veilige, betaalbare woning. "Wonen moet weer een expliciete verantwoordelijkheid van de Rijksoverheid worden." Daarom wil hij dat in een volgend kabinet de minister van Volkshuisvesting terugkomt.

Werknemers moeten meer te zeggen krijgen over de koers van het bedrijf waar ze werken en ze moeten eerlijker gaan meedelen in de winsten. Asscher: "Daarom ben ik voorstander van een Wet Eerlijk Delen. Als bedrijven winst maken en dividend uitkeren, moet verplicht ook een deel naar werknemers."

Dat zo'n wet hard nodig is, blijkt volgens de PvdA-leider in de supermarktbranche. Daar werden de afgelopen tijd miljoenen uitgekeerd aan aandeelhouders. "Maar de werknemers werden afgescheept met een cadeaubon. Erger nog: de cao-onderhandelingen liepen vorige week stuk."

Asscher verwees in zijn toespraak naar Wim Kok, de PvdA-leider die in 1995 de Den Uyl-lezing hield. Kok noemde toen "het afschudden van ideologische veren" bevrijdend voor de PvdA.

Volgens de huidige leider is dat zinnetje daarna een geheel eigen leven gaan leiden. Het werd ten onrechte gezien als een afscheid van het linkse profiel van de partij. "Daarmee werd Kok tekortgedaan", vindt Asscher.

Volgens hem heeft de PvdA nog steeds een progressief profiel. "Een PvdA die met trots haar ideologische veren gebruikt om mensen te laten vliegen."