Aardappels leveren minder op, wat stoppen telers komend seizoen dus in de grond?
De aardappelsector wordt door de tweede coronagolf hard geraakt. Er is een overschot. Telers krijgen daardoor nauwelijks geld voor hun aardappels en als de horeca dicht blijft, ziet het er niet naar uit dat hier verbetering in komt. ABN Amro verwacht dat telers kiezen voor andere gewassen.
Vooral frietaardappels zijn de afgelopen maanden nauwelijks gegeten en geëxporteerd. "Bij een gemiddelde Ajax-wedstrijd wordt zo'n tien ton friet gegeten, bij festivals is het waarschijnlijk nog meer", zegt aardappelteler Derk Hulshoff uit Groenlo. "De coronacrisis heeft een enorme impact: ik heb hierdoor miljoenen euro's minder inkomsten."
Hulshoff heeft een opslag vol frietaardappelen waarvan hij niet weet of ze verkocht worden:
De coronacrisis kwam dit voorjaar voor aardappeltelers op een zeer ongelukkig moment. Ze konden hun huidige voorraden niet kwijt én hadden net alles in gang gezet voor het volgende seizoen. "Iedereen had de planten al gekocht en het land klaargemaakt", zegt Hendrik Jan ten Cate, akkerbouwer uit Zeeland. "We konden niet meer schakelen, waardoor we nu in de problemen zitten."
De vriezers lagen dus al vol. Toch zijn afgelopen maanden de aardappels weer gerooid. Door dit grote overschot krijgen de telers op dit moment nauwelijks meer iets voor hun product. "Je krijgt op de vrije markt nu 2 tot 3 cent voor een kilo aardappel. Dat weegt niet op tegen de kosten, want die zijn nu rond de 15 cent", zegt Ten Cate. Tot augustus kregen telers wel een compensatie van de overheid van 6 cent voor hun onverkochte voorraad, tot maximaal 40 procent van de gemiddelde marktwaarde.
ABN Amro zegt in een rapport te verwachten dat er komend seizoen door de flinke voorraad een stuk minder aardappels zullen worden geteeld. Daarom verwacht de bank dat telers kiezen voor andere gewassen.
Die verschuiving ziet ook André Hoogendijk van BO Akkerbouw. "Je ziet dan vaak dat telers meer graan gaan telen, maar ook uien zijn populair op dit moment. Het zijn grote wereldwijde markten en de oogst is in sommige landen tegengevallen. Met graan zal je geen financiële klapper maken. Met uien kan dat potentieel wel, maar als het misgaat zit je ook met hogere kosten."
Geen risico
Hendrik Jan ten Cate is niet van plan dat soort om risico's te nemen. Hij denkt erover om volgend seizoen meer bloemzaden en tarwe te zaaien. "Dat zijn gewassen die niet het meeste opbrengen, maar je komt ook niet voor hoge verliezen staan. Het is een lastige afweging, want mijn machines zijn ingericht op aardappels. Zodra ik wat anders ga zaaien, staan die ook weer stil."
Maar niet alle telers kunnen zo makkelijk overstappen. "Ik ben echt gespecialiseerd in aardappels, dus ik kan niet van de een op andere dag wat anders gaan telen", zegt Hulshoff. "Daarom kijken we nu of we iets luxere, specialistische aardappels kunnen gaan telen."
