Voor gedupeerden kinderopvangtoeslagaffaire is het nog geen einde verhaal

Hoe kon het dat de Belastingdienst duizenden ouders jarenlang onterecht als fraudeur bestempelde? Het begin van die puzzel wordt morgen gelegd. Dan starten de tien dagen durende hoorzittingen van de speciale ondervragingscommissie met politici en andere betrokkenen.

Gedupeerden worden niet gehoord. Velen zijn nog altijd verwikkeld in een jarenlange juridische strijd en wachten op hun geld.

Het eerste verhoor is morgen om 9.30 uur met Eva González Pérez, advocaat bij advocatencollectief Trias. Dat wordt live uitgezonden op NPO Politiek en NOS.nl.

De NOS sprak aan de vooravond van de verhoren met drie gedupeerden, onder wie Tamara Hardenbol. Het is 2013 als zij en haar toenmalige man een brief krijgen van de Belastingdienst: er moet 18.000 euro worden terugbetaald.

Zeven jaar later is het onterechte stempel van fraudeur nog steeds levensbepalend:

Ook Steve Kuipers is gedupeerde van de praktijken bij de fiscus. "Wij zijn geen steek verder sinds 2014. Geen steek", zegt hij geëmotioneerd. De Almeloër kreeg zes jaar geleden de eerste blauwe envelop over de kwestie: meer dan 50.000 euro moesten hij en zijn vrouw terugbetalen aan de Belastingdienst.

Het echtpaar zou geen recht hebben gehad op de toeslag voor de opvang van twee van hun drie kinderen bij een gastouderbureau in Eindhoven. Een bureau dat eveneens werd weggezet als fraudeur, samen met honderden klanten. Ten onrechte, bleek in 2018.

'Emoties lopen hoog op'

Met de start van de verhoren maakt hij de balans op. "Het is goed dat deze commissie er is en de onderste steen boven komt", zegt Steve. "Maar iedereen is er ook wel echt klaar mee. Ik zit in een appgroep met andere gedupeerden. Zodra er weer iets gebeurt, spelen de emoties nog altijd hoog op."

Steve kreeg na jarenlang procederen gelijk. Maar de zaak speelt nog altijd een rol in zijn leven. "Mijn gezin heeft er zeven jaar onder te lijden gehad. We zijn als fraudeur bestempeld. Uit mijn dossier zijn stukken getrokken. Er is geen eerlijk proces geweest: echt alle middelen zijn ingezet tegen onschuldige burgers."

Schadevergoeding

Als enige gedupeerden in de zogeheten CAF-11-zaak hebben Steve en zijn vrouw nooit de terugvordering betaald, maar zijn ze telkens in beroep gegaan. En met resultaat: afgelopen jaar kreeg het echtpaar een schadevergoeding.

Een aardig bedrag, zegt Steve. "Maar te weinig voor al die jaren leed. Mijn vrouw kreeg gezondheidsklachten, we zijn minder gaan werken. En toen wij in 2016 voor ons derde kind kinderopvangtoeslag wilden aanvragen, durfden wij dat niet omdat wij op een zwarte lijst stonden bij de fiscus."

Paybacktime

Wie het gezin Kuipers enorm heeft geholpen zijn politici als CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, zegt Steve. "Die gaat al jaren voor ons de barricaden op." Het vertrouwen in de rest van de overheid is gekelderd tot een nulpunt. "De Belastingdienst zegt dat zij hopen dat dat vertrouwen terugkomt. Maar dat gaat nooit gebeuren. Ik het gevoel dat er een kruisje achter mijn naam staat. Ik vrees zelfs voor paybacktime."

Ook Nazmiye Yigit-Karaduman kreeg een aanslag van de Belastingdienst in de bus, in oktober 2013. Of ze binnen twee weken 32.000 euro kinderopvangtoeslag wilde terugbetalen. Haar kinderen gingen naar de frauderende opvang 't Voortvarend Scheepje.

De Rotterdamse tekende bezwaar en beroep aan, maar verloor elke zaak. Die duizenden euro's heeft ze met moeite via een aflossingsregeling afbetaald.

Door te worden beoordeeld als CAF-zaak (een zaak van het Combiteam Aanpak Facilitators van de Belastingdienst, red.), hoopte Yigit-Karaduman te worden gecompenseerd. "Die toezegging heb ik gekregen, ik heb alleen nog geen geld ontvangen."

'Handje-contantje leningen'

Door de jarenlange situatie kampt Yigit-Karaduman met geldgebrek. "Sinds een jaar ben ik belastingschuld-vrij. Maar omdat ik zoveel heb moeten afdragen, heb ik amper kunnen sparen. Ook ben ik veel 'handje-contantje' leningen aangegaan bij vrienden en familie om toch te kunnen leven. Die los ik nog steeds af."

Ze vindt het "spannend" en is benieuwd wat er tijdens de verhoren gaat gebeuren. "Maar ik houd me er niet veel mee bezig. Want ik ben er vorig jaar 24 uur per dag mee bezig geweest en dat eiste zijn tol. Het is een soort cirkel waar ik maar niet uit lijk te komen. Doordat ik geld mis, kom ik ook maar niet verder."

Als gevolg van de geldstress, heeft Yigit-Karaduman twee jaar lang een burnout gehad. Nu probeert ze weer dingen op te pakken, zoals haar werk als pedagogisch medewerker. "Die baan heb ik verloren, ook omdat ik geen kinderopvang meer had en thuis moest blijven met de kinderen. Opnieuw die sector in gaan, is geen optie: het is fysiek zwaar en ik mis bepaalde diploma's waar ik geen geld voor heb."

De kinderen van Yigit-Karaduman zitten inmiddels op de middelbare school. Ze wil de zaak achter zich laten en vooruit kijken. Maar dat de vergoeding waar zij recht op heeft maar niet wordt overgemaakt, helpt daar niet aan mee.

"Ik heb rond de 30.000 euro door de jaren onterecht betaald. Ik weet niet hoeveel ik exact krijg, maar geef het mij gewoon. Ik krijg telkens te horen: het komt dan, het komt dan. Maar dat maakt je zo moe: je streeft telkens naar een datum. Eerst moest ik bewijzen dat ik onschuldig ben en nu dat is vastgesteld, krijg ik nog steeds niks."