Historisch economisch herstel, niveau vorig jaar nog ver weg
De Nederlandse economie is in het derde kwartaal weer opgeveerd. In juli, augustus en september steeg het bruto binnenlands product (bbp) met 7,7 procent ten opzichte van de drie maanden ervoor. Dat is de grootste groei ooit gemeten, blijkt uit cijfers van het CBS.
Nederland kwam dan ook uit een diep dal. De krimp die de economie doormaakte in het voorjaar was immers ook historisch. Het niveau van vorig jaar is ook nog niet in beeld: ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019 is de Nederlandse economie nog altijd met 3 procent gekrompen.
"In de zomermaanden was er geen lockdown meer, we mochten er weer op uit. Dat zag je ook in de economie. Die groeide toch vrij spectaculair met bijna 8 procent", zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS. Voor een groot deel is dat het gevolg van meer consumptie door huishoudens. "De detailhandel heeft het bijvoorbeeld nog nooit zo goed gedaan als afgelopen zomer. Geld dat huishoudens anders misschien uitgeven op vakantie, gaven ze nu maar uit in de winkel."
De miljarden aan noodsteun van de overheid maakte die consumptie voor een deel mogelijk. "De noodsteun heeft ervoor gezorgd dat er nauwelijks bedrijven failliet zijn gegaan. En dat heeft een massaal baanverlies voorkomen", zegt Van Mulligen.
De weg omhoog is hoopgevend, volgens Van Mulligen. Toch waarschuwt hij dat het herstel nog lang niet voltooid is. "We zitten nu in een tweede lockdown. De horeca, theaters en musea zijn weer dicht. Dat zal ook economische gevolgen hebben", zegt de hoofdeconoom. Hij verwacht dan ook niet dat de Nederlandse economie dit jaar nog het niveau van voor corona komt. "Dat 2020 geen goed economisch jaar is, is nu wel duidelijk."
Verenigd Koninkrijk krabbelt op na vrije val
Nederland deed het net iets beter dan het gemiddelde in de Europese Unie, waar in het derde kwartaal nog sprake was van 4 procent krimp ten opzichte van eind vorig jaar. "De krimp viel hier mee doordat Nederland een minder strenge lockdown kende dan andere landen", zegt Van Mulligen.
De meest extreme grafiek is die van het Verenigd Koninkrijk. Dat land maakte een vrije val door in het voorjaar. In het tweede kwartaal slonk de economie daar met bijna een vijfde. In de maanden juli, augustus en september groeide het bbp weer met ruim 15 procent ten opzichte van het kwartaal ervoor.
Ten opzichte van vorig jaar is de waarde van de in het Verenigd Koninkrijk geproduceerde diensten en producten nog altijd bijna tien procent lager. Bovendien vertraagde de groei weer in september.
Ook de Duitse economie is de coronaklap nog niet te boven. Daar ligt het bbp, net als gemiddeld in de EU, nog altijd ruim 4 procent lager dan vorig jaar, ondanks een herstel van ruim 8 procent in juli, augustus en september.
Er komen weer banen terug
Eerder vandaag maakte het CBS bekend dat er 164.000 banen terugkwamen tussen juni en oktober. Door de coronacrisis waren er in de drie maanden daarvoor juist bijna 300.000 banen verdwenen. "Dat waren vooral veel flexbanen, zoals bijbanen op oproepbasis van jongeren in de horeca", zegt Van Mulligen. "Van de mensen met een vast contract in loondienst hebben er nauwelijks mensen hun baan verloren."
Er kwamen in het derde kwartaal onder meer veel banen bij in de zorg. Bij uitzendbureaus nam het aantal banen slechts mondjesmaat toe, terwijl er juist in die sector heel veel banen waren verdwenen in het kwartaal ervoor.
