EU wil meer medische informatie lidstaten om nieuwe crises beter aan te kunnen
Brussel wil dat de EU-lidstaten precies doorgeven hoeveel ziekenhuisbedden ze nog beschikbaar hebben, wat de medicijnvoorraden in een land zijn, en hoeveel medisch personeel een land heeft. Zo moet in de toekomst worden voorkomen dat de Europese Unie opnieuw onvoorbereid een pandemie in gaat.
"Verdeeldheid maakt ons zwak, door samen te werken worden we sterker", zegt Eurocommissaris van Gezondheid Stella Kyriakides. "We gaan gezondheidscrises anders aanpakken, zodat we gecoördineerder en doortastender optreden dan we tot nu toe hebben gedaan."
Vanuit Brussel moeten in de toekomst tijdens een crisis teams naar EU-landen worden gestuurd om advies te geven. De Europese Commissie wil ook beter weten wat er in landen speelt, zodat Europese ambtenaren een coördinerende rol op zich kunnen nemen.
Met zichzelf bezig
Hoe die gedeelde informatie gaat leiden tot een minder grote crisis, is onduidelijk. In de plannen staat niet dat landen met overschotten aan mondkapjes, ziekenhuisbedden of medicijnen, hun voorraden moeten delen met landen met tekorten. Er zijn voorbeelden van landen die dat in de huidige crisis al wel deden. Zo werden Nederlandse patiënten opgevangen in Duitse ziekenhuizen, maar in de zoektocht naar bijvoorbeeld mondkapjes waren landen toch vooral met zichzelf bezig.
De vraag is ook of de plannen van de Europese Commissie wel worden goedgekeurd door de EU-lidstaten. Landen waren tot nu toe niet erg happig op Brusselse bemoeienis tijdens de corona-pandemie. EU-leiders spraken zelfs af dat ze onderling met elkaar afstemmen hoe de crisis moet worden aangepakt, zonder een rol voor de Europese Commissie.
Toch denkt Kyriakides dat ze een goede kans maakt om de plannen goedgekeurd te krijgen. "Ja, aan het begin van deze crisis werkten lidstaten niet goed samen. Ook omdat het voor het eerst was dat zoiets gebeurde en we niet konden voorzien dat het virus niet binnen landsgrenzen zou blijven. Maar dat is nu echt veranderd. We zien juist veel solidariteit in de laatste maanden. Ik denk dat lidstaten nu echt wel inzien dat onze voorstellen goed zijn voor elke burger in de EU", zegt ze.
Extra taken ECDC
Ze wil ook de rol versterken van de Europese Medicijnen Autoriteit (EMA) in Amsterdam en van de ECDC, de overkoepelende Europese organisatie voor bijvoorbeeld het Nederlandse RIVM. Het ECDC wordt nu gezien als erg zwak, met weinig bevoegdheden.
Daar komen als het aan de Europese Commissie ligt wat taken bij, al zullen Europese ambtenaren nog steeds niet meer dan aanbevelingen kunnen doen op het gebied van gezondheidszorg. Gezondheidsbeleid blijft een zaak van nationale overheden.