'Recordbeursgang Ant Group was voor beleggers belangrijker dan verkiezingen VS'

Het Chinese financiële techbedrijf Ant Group zou vandaag de grootste beursgang ooit maken. Maar dinsdag schortten de beurzen van Shanghai en Hongkong de beursgang plotseling op. Dat roept bij beleggers wereldwijd de vraag op wat er aan de hand is bij de Chinese groeibriljant.

"Het uitstel is heel opvallend. Het is niet zomaar een beursgang die zo kort van tevoren wordt opgeschort", zegt beursexpert Han Dieperink. "Voor beleggers is de beursgang van Ant relevanter dan de Amerikaanse verkiezingen." Het was de verwachting dat Ant vandaag ruim 29 miljard euro zou ophalen.

Een enorm bedrag. Daarom eerst de vraag: waar is Ant Group zo groot mee geworden?

Ant Group is vooral bekend van AliPay, 's werelds grootste online betalingsdienst. Maar het is veel meer dan dat. Het bedrijf spreidt zich uit over de Chinese financiële wereld. Denk aan een mengelmoes van iDeal voor online betalingen, contactloos pinnen met je mobiel, een beleggingsapp, online verzekeringen en consumentenleningen, en dat allemaal in één mobiele app.

Samen leveren die diensten een zilvervloot aan consumentendata op. Alleen Alipay heeft al bijna een miljard gebruikers. Het maakt Ant in de ogen van sommigen het fintech-bedrijf met het grootste potentieel ter wereld.

Het bedrijf begon overigens als oplossing voor een probleem bij webwinkel Alibaba. Kopers mistten een betrouwbare manier om online te betalen. Alibaba-oprichter Jack Ma kwam toen met Ant op de proppen. Na de betaaldienst volgde het contactloos betalen en daarna al snel de rest van het financiële imperium.

En wat is er nu aan de hand bij dit megabedrijf?

Het rommelde al een tijdje achter de schermen in China. "Er verschenen al veel kritische publicaties van Chinese toezichthouders over Ant", zegt China-correspondent Sjoerd den Daas. "De toezichthouders zijn over een paar dingen bezorgd. Allereerst zien ze de groeipotentie van Ant als een risico."

Het bedrijf slokt steeds meer van de financieringsmarkt op. Dat kan weleens ten koste gaan van de sterk gereguleerde staatsbanken. Den Daas: "Daar werden ze echt zenuwachtig van. Ant heeft de potentie om too big to regulate te worden."

De datahonger van Ant levert zorgen op voor het Chinese politbureau. "Het is enigszins vergelijkbaar met de discussie rond de Amerikaanse techbedrijven en de macht die zij hebben vergaard met hun data en algoritmes", zegt Den Daas. "De Chinese overheid wil niet dat een marktpartij zo machtig wordt."

Ook oud-Rabobank strateeg Dieperink ziet dat big tech steeds meer onder een vergrootglas komt te liggen. "Maar anders dan in Amerika heeft China geen moeite met monopolies. Zolang ze de staat dienen. Ant mag groeien, als ze maar weten dat Peking de baas is", zegt Dieperink.

Aanval op het politbureau

Precies dat leek grootaandeelhouder Jack Ma eind oktober - bewust of onbewust - even uit het oog verloren. In een toespraak op een bijeenkomst met belangrijke figuren uit de Chinese financiële wereld haalde hij uit naar de toezichthouders. Die zouden te veel gefocust zijn op risico's en innovatie tegenhouden.

"Daar heeft Ma geen vrienden mee gemaakt. Dat kan weleens de druppel zijn geweest voor de overheid die graag controle houdt", zegt Den Daas. Op dezelfde conferentie had vicepresident Wang Qishan zich juist vlak daarvoor hardgemaakt voor stevige regulering om risico's te voorkomen.

"Het was eigenlijk een vorm van openlijke kritiek op het politbureau", zegt ook Dieperink. "Zelfs in Nederland zou het gek zijn als iemand vlak na een toespraak van toezichthouder De Nederlandsche Bank daar zo radicaal tegenin gaat."

Na die toespraak tuigde China haastig nieuwe regels op. "Bijvoorbeeld dat mensen nog maar maximaal een derde van hun inkomen mogen lenen via online microkredieten", zegt Dieperink. Dat zou het klap zijn voor de toekomstige winsten die Ant voorspiegelde in de documenten bij de beursgang. De beursautoriteiten in Shanghai en Hongkong bliezen de recordbeursgang vervolgens af. "Het bedrijf voldoet niet meer aan de voorwaarden voor een beursgang, of niet aan de vereisten rond het openbaar maken van informatie", gaf de beurs van Shanghai als reden.

"Uiteindelijk gaat de beursgang door verwacht ik", zegt Dieperink. "Maar beleggers worden wel iets terughoudender bij de nieuwe poging." Toch denkt hij dat Ant bij nog makkelijk de aandelen gaat slijten. "Er zal misschien iets minder vraag zijn, maar er blijven ruim genoeg beleggers die deze aandelen willen."