Bestralen met een precisiebombardement

Door Rinke van den Brink en Hugo van der Parre

Een nieuwe bestralingsmethode kan het leven van uitbehandelde patiënten met kankeruitzaaiingen in de lever verbeteren en verlengen.

Het gaat om een vorm van inwendige radiotherapie waarbij radioactieve bolletjes via de leverslagader tot bij de tumor worden gebracht. Precisiebestraling dus, in plaats van de meer algemene bestraling of chemotherapie.

Het doel van de behandeling is lokale tumorcontrole en de verbetering van kwaliteit van leven van de patiënt. Zij kunnen in de meeste gevallen de dag na de behandeling al weer naar huis.

Alternatief

De volledige naam van deze techniek is intra-arteriële radio-embolisatie met Yttrium-90 microsferen. Het vormt een behandelalternatief voor patiënten met uitzaaiingen in de lever die niet meer reageren op chemotherapie.

De tumoren waar het hier over gaat zijn uitzaaiingen van darmkanker. In Nederland wordt dat bij zo'n 12.000 mensen per jaar vastgesteld. Ten tijde van de diagnose darmkanker heeft al een kwart van de patiënten uitzaaiingen in de lever, in het verdere ziekteverloop neemt dit aandeel toe tot de helft.

In slechts 20 tot 30 procent van de gevallen is een chirurgische behandeling met genezing mogelijk. Gelet op de vergrijzing is de verwachting dat het aantal darmkankerpatiënten (en dus ook het aantal met uitzaaiingen in de lever) flink zal toenemen.

Succes

Het UMC Utrecht biedt deze Yttrium-90 radio-embolisatie sinds december 2009 aan voor patiënten met uitzaaiingen in de lever op basis van darmkanker. In Nederland is het UMCU voorlopig het enige centrum dat deze behandeling kan aanbieden; andere centra hebben de expertise (nog) niet in huis. Patiënten die nu nog naar het buitenland gingen, kunnen voortaan ook in Utrecht terecht.

Om de patiëntenstroom logistiek aan te kunnen heeft het UMC een nieuw behandelcentrum geopend, het Centrum voor Beeldgestuurde Oncologische Interventies, COBI.

Positief

Het Nederlands Kanker Instituut is blij met de nieuwe behandelmethode in Utrecht. Woordvoerder Daniëlle Cardozo: "Het gaat om een wezenlijk andere behandeling dan we tot nu toe ter beschikking hebben. Bij darmkanker met drie á vier uitzaaiingen in de lever kun je opereren of, als het op niet operabele plek zit, met RFA (Radio Frequency Ablation) behandelen. Dan steek je een naald in de tumor en brandt die als het ware weg. Met deze nieuwe techniek kun je wel honderd uitzaaiingen behandelen. Hiermee kun je patiënten die tot nu toe uitbehandeld naar huis worden gestuurd, toch behandelen."

"Het geneest niet maar verlengt het leven van de patiënten en ook op een fatsoenlijke wijze, want er is geen belastende chemotherapie nodig. Het is ook goed dat dit in één kenniscentrum gebeurt, want het gaat om een kleine patiëntengroep."