'Vincent van Gogh kreeg psychoses toen hij abrupt stopte met alcohol'
Vincent van Gogh kreeg last van psychoses nadat hij zijn linkeroor had afgesneden en moest afkicken van de drank. Dat concluderen onderzoekers van het UMCG in Groningen. De schilder zou tot tweemaal toe een zogeheten alcoholonttrekkingsdelier hebben doorgemaakt, nadat hij vanwege zijn ziekenhuisopname abrupt had moeten stoppen met alcohol drinken.
De Groningse onderzoekers deden psychiatrisch onderzoek naar de schilder, die in juli 1890 zelfmoord pleegde. Daarvoor interviewden ze kunsthistorici die de schilder goed kennen vanuit zijn brieven en informatie van de artsen die hem behandelden, schrijft RTV Noord.
Uit de studie blijkt dat de schilder van onder meer De sterrennacht en De aardappeleters verschillende psychiatrische stoornissen had. Van Gogh vermeldde in zijn brieven meermaals symptomen die passen bij een bipolaire stemmingsstoornis, in combinatie met een persoonlijkheidsstoornis, waarschijnlijk borderline.
Afkickverschijnselen
Deze stoornissen verergerden door zijn alcoholverslaving en ondervoeding. Toen Van Gogh ook nog eens ruzie kreeg met de bevriende collega-schilder Paul Gauguin, sneed hij in december 1888 zijn oor af. De nieuwe theorie van de UMCG-onderzoekers is dat hij twee keer een korte psychose doormaakte vanwege afkickverschijnselen van de drank.
Zijn toestand verergerde verder en Van Gogh maakte enkele ernstige depressieve periodes door, waarvan zeker één met psychotische kenmerken. Uiteindelijk lukte het hem niet meer te herstellen, wat waarschijnlijk leidde tot zijn zelfmoord.
Sinds de dood van Van Gogh worden veel verschillende theorieën geopperd over de ziektes waaraan hij leed. In de nieuwe studie, die is gepubliceerd in het International Journal of Bipolar Disorders, ontkrachten de onderzoekers er een aantal. Zo ligt het niet voor de hand dat hij schizofreen was en sluiten ze uit dat hij leed aan een zeldzame stofwisselingsziekte of een gasvergiftiging door koolstofmonoxide uit lampen. Onduidelijk blijft of Van Gogh leed aan epilepsie.
Ook houden de wetenschappers wat betreft de andere ziektes een slag om de arm. "We hebben de patiënt niet zelf kunnen interviewen, wat maakt dat iedere conclusie met voorzichtigheid gesteld moet worden", zegt emeritus hoogleraar psychiatrie Willem Nolen. Van Gogh schreef zijn brieven bijvoorbeeld aan bekenden om hen gerust te stellen of om wat voor elkaar te krijgen. "Het kan daarom zijn dat hij bepaalde zaken afzwakte of juist aandikte", aldus de onderzoeksleider.
