Rekenkamer: rijksambtenaren en bewindspersonen gebruiken onveilige apps
Rijksambtenaren en bewindslieden delen vertrouwelijke informatie via apps en apparaten die daarvoor niet zijn bedoeld en niet veilig zijn. Daardoor kunnen gegevens in handen komen van onbevoegden, schrijft de Algemene Rekenkamer in een onderzoek naar thuiswerken en ICT bij ministeries en hoge colleges van staat (onder meer beide Kamers en de Raad van State).
Uit een enquête onder ambtenaren blijkt dat bijna 4 procent van de respondenten WhatsApp gebruikt voor vertrouwelijke communicatie. Ruim 2 procent gebruikt hiervoor privé-mail. Een reden die wordt genoemd, is dat er onduidelijkheid is over welke apps gebruikt mogen worden en welke niet.
Ook zijn populaire apps vaak simpelweg eenvoudiger in gebruik, zeggen respondenten. Een ambtenaar in de enquête: "WhatsApp is niet toegestaan voor werkinhoudelijke communicatie, maar de functionaliteit is van te veel toegevoegde waarde om te kunnen missen."
Videobellen
De Rekenkamer heeft ook interviews gehouden met hoge ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor informatiebeheer. Een van hen vertelde dat er dit voorjaar een extra beveiligde applicatie is gemaakt voor videobellen, zodat ministers en staatssecretarissen vertrouwelijk met elkaar kunnen praten.
Bij kabinetsleden bleek echter geen behoefte aan het systeem. "In de praktijk gebruiken bewindspersonen ICT-middelen niet volgens de richtlijnen", schrijft de Rekenkamer. Een voorbeeld hiervan is het WhatsApp-gesprek tussen minister Grapperhaus en de Amsterdamse burgemeester Halsema over een Black Lives Matter-demonstratie in de hoofdstad.
Gemakkelijker, sneller en gebruiksvriendelijker
De Rekenkamer schrijft dat hogerop vaak niet de voorgeschreven communicatiemiddelen worden gebruikt. "Populaire berichtenapps, tablets en smartphones hebben bij hoge ambtenaren en bewindspersonen vaak de voorkeur boven de sterk beveiligde middelen omdat ze gemakkelijker, sneller en gebruiksvriendelijker zijn", aldus het rapport.
In een reactie aan de Rekenkamer laat staatssecretaris Knops weten dat er "verder gewerkt zal worden aan bewustwording in het veilige gebruik van samenwerkings-ICT".