Brussel stemt met ruime meerderheid in met nieuw landbouwbeleid
Het Europees Parlement heeft met een ruime meerderheid ingestemd met een totaalpakket voor nieuw gemeenschappelijk Europees landbouwbeleid. In deze grootste subsidiepot van de Europese Unie zit meer dan 350 miljard euro voor de komende zeven jaar.
Eerder deze week bereikten de EU-lidstaten al een akkoord over 'een nieuw soort landbouw': minder geld voor boeren, veranderende regels en het moet groener. Minister Schouten noemde dit "een hele goede stap".
De Europese Commissie heeft in zijn Green Deal overkoepelende doelen voor heel Europa gesteld. Eurocommissaris Frans Timmermans wil minder CO2-uitstoot, meer biodiversiteit en meer bossen. Landbouw speelt hierin een cruciale rol als sector.
Linkse partijen vinden het huidige landbouwbeleid niet meer passend bij deze doelen, maar andere partijen zoals de christendemocraten zien strenge eisen voor boeren juist niet zitten.
Eco-regeling
Een van de belangrijkste uitkomsten van de stemming van vandaag is dat Europese boeren aangespoord worden om te vergroenen. Er komen zogenoemde 'eco-regelingen', vergroeningssubsidies waar boeren op kunnen intekenen. Van het budget voor de oude inkomenssteun wordt geld afgehaald, om de nieuwe regelingen te financieren: ongeveer 30 procent hiervan zal in de toekomst bestemd zijn voor de eco-regelingen.
De christendemocraten noemen de uitkomst "een heel goede middenweg". Ze stellen dat er door het hernieuwde beleid meer gaat gebeuren aan milieu en de boeren tegelijkertijd toch overeind blijven.
De Groenen en de Nederlandse sociaaldemocraten zijn niet tevreden en noemen de voorwaarden voor bijvoorbeeld de eco-regelingen "boterzacht".
Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) maakt zich grote zorgen: "We zitten in een klimaat- en biodiversiteitscrisis. Toch willen het Europarlement en Europese ministers het desastreuze landbouwbeleid bij het oude laten. Op landbouwgebied staat de Green Deal op losse schroeven."
Stapje in de goede richting
Voor Nederlandse boeren betekent het nieuwe gemeenschappelijke landbouwbeleid dat het totale budget voor landbouw omlaag gaat. Dit was al besloten door de regeringsleiders.
Nederlandse boeren zullen meer inleveren dan boeren in bijvoorbeeld Oost-Europa. Zij krijgen momenteel meer subsidie dan hun Oost-Europese collega's. Dat verschil moet de komende jaren geleidelijk verdwijnen, wat betekent dat Nederlandse boeren bijna 10 procent minder subsidie per hectare grond krijgen. Veel boeren in Nederland vinden het niet terecht dat ze op hetzelfde moment vergroeningseisen krijgen opgelegd.
Léon Faassen, bestuurslid van landbouworganisatie LTO Nederland noemt het akkoord van het Europees Parlement in een reactie "ambitieus". "We zien het als een stapje in de goede richting, waarbij boeren en tuinders terecht beloond worden voor de acties die zij ondernemen. Het is goed dat er nu een realistische deal ligt, waarbij de Green Deal met haar hoge doelstellingen niet bekostigd wordt met boerengeld."
Tonnen aan subsidie
Ook stemt het Europees Parlement in met een maximum per boer voor landbouwsubsidies. Grote boeren, met name in het oosten van Europa, halen momenteel veel geld uit het landbouwfonds: sommigen kregen tonnen aan Europese steun.
Om hier een einde aan te maken komt er een plafond van 100.000 euro. Een uitzondering wordt gemaakt voor landen die 12 procent van het totaalbudget aan subsidies uitkeren aan kleine boeren: in dat geval mogen grote boeren in hetzelfde land bij uitzondering wel tot 500.000 euro aan subsidie ontvangen.
Nu het Europees Parlement heeft ingestemd en de ministers van Landbouw eerder al een akkoord bereikten, gaan deze partijen in onderhandeling om tot een definitief akkoord te komen.
Dat zal nog zeker een jaar duren en over de uitkomst daarvan moet dan opnieuw worden gestemd. Het nieuwe beleid zal daarom op zijn vroegst in 2023 worden ingevoerd.
