Miljoen euro voor veelbelovend poeponderzoek tegen diabetes

Het Amsterdam UMC krijgt 1 miljoen euro om te onderzoeken of darmbacteriën mensen met diabetes type 1 kunnen helpen. Het geld komt van de Stichting Diabetes Onderzoek Nederland en het Diabetesfonds.

In Nederland hebben ongeveer 120.000 mensen diabetes type 1. Ze moeten zichzelf insuline toedienen om hun suikerstofwisseling op peil te houden. Het nieuwe onderzoek richt zich op poepbacteriën in de darmen die een rol spelen bij de suikerstofwisseling en het afweersysteem.

Alvleesklier

Onderzoeker Max Nieuwdorp deed al verkennend onderzoek naar het overbrengen van darmbacteriën via poeptransplantatie in de dunne darm van mensen met diabetes type 1. Hij hoopt door deze behandeling de alvleesklierfunctie van patiënten "op te poetsen". De alvleesklier speelt een belangrijke rol bij het regelen van de bloedsuikerspiegel.

Nieuwdorp gaat kijken hoe de aanval op de insuline-producerende cellen samenhangt met de bacteriën in de darmen en of behandeling met goede darmbacteriën het immuunsysteem minder agressief maakt tegen het eigen lichaam. Het nieuwe onderzoek bestaat uit drie studies en zal vijf jaar duren.

Via een slangetje door de neus

Genezing is dan de volgende stap, zegt Nieuwdorp. Hij benadrukt dat het onderzoek met darmbacteriën al een grote verbetering zou kunnen betekenen. "Het heeft weinig bijwerkingen, dat is een groot voordeel ten opzichte van eerdere medicijnen die zijn geprobeerd. Dit zou de ziekte kunnen stabiliseren, al moeten mensen nog wel insuline inspuiten. De vervolgstap zou zijn om mensen op te sporen nog voordat ze de ziekte krijgen, door hun ontlasting te controleren. Dat is uiteindelijk de droom."

Poeptransplantaties worden in Nederland al jaren gedaan, bijvoorbeeld bij patiënten met de ziekte van Crohn. De patiënt krijgt via een slangetje in de neus een waterige oplossing van de ontlasting van een gezond iemand toegediend. Daar ruikt en proeft de patiënt niets van.