Coronaweek in grafieken: groei besmettingen lijkt iets af te vlakken

Drie weken nadat het kabinet voor het eerst maatregelen aankondigde om de tweede coronagolf te bedwingen, is er voor het eerst iets van een effect te zien. Het aantal nieuwe besmettingen groeide afgelopen week minder hard dan een week eerder.

In een week tijd zijn er 55.587 nieuwe positieve testen bij het RIVM gemeld. Een week eerder waren dat er 43.855. Dat is een toename van 27 procent. Vorige week was de toename groter, namelijk 60 procent. Uiteindelijk is het doel dat het aantal nieuwe besmettingen afneemt, dus meer dan een klein lichtpunt is het niet.

"De minder sterke stijging kan het gevolg zijn van de maatregelen van eind september", concludeert Susan van den Hof van het RIVM. Toch gaat de vlag bij het instituut nog niet uit: "Als die een sterk effect hadden gehad, hadden we nu een daling van de besmettingscijfers moeten zien. Het geeft aan dat de extra maatregelen van vorige week nodig waren."

Of die extra maatregelen, de gedeeltelijke lockdown die vorige week werd afgekondigd, effect hebben, zal pas op z'n vroegst volgende week zichtbaar zijn.

Europese kopgroep

In vergelijking met de rest van Europa zit Nederland nog steeds in de Europese kopgroep als het gaat om het relatieve aantal besmettingen. In Tsjechië, met meer dan 80 besmettingen per 100.000 inwoners, lijken de zorgen het grootst. Maar ook in België (72 per 100.000 inwoners) en Nederland (45) is de situatie veel ernstiger dan in de meeste andere Europese landen.

Wat opvalt is dat Denemarken, waar de situatie eind september nog vergelijkbaar was met die in Nederland, erin geslaagd is het virus weer redelijk in te dammen.

Opnieuw hebben meer mensen in Nederland zich laten testen: 311.188, zo'n 30.000 meer dan vorige week. Toch verklaart dat niet de toename van het aantal positieve testen. Van de mensen die zich lieten testen was namelijk ook een aanzienlijk hoger percentage positief: 14,4 procent. Vorige week was dat 13,6 procent. Van elke zeven personen die afgelopen week de teststraat uitreden, was er dus één positief.

Begin juli lag dat percentage op 0,6; sindsdien is het stapsgewijs gestegen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beschouwt 5 procent als een grens. Komt een land daarboven, dan is de epidemie niet onder controle.

Besmettingen op het werk

De GGD's proberen zoveel mogelijk te achterhalen waar mensen besmet zijn geraakt. Dat lukt door de toegenomen werkdruk in veel gevallen niet, maar afgelopen week wel beter dan de weken daarvoor. Bij 22 procent van alle positieve testen werd een vermoedelijke locatie achterhaald.

Logischerwijs vinden de meeste besmettingen waarvan de locatie bekend is thuis of bij familie plaats. Buitenshuis worden mensen vooral op het werk besmet. Besmettingen in de horeca komen, in vergelijking met andere besmettingslocaties, de afgelopen weken (ook voor de lockdown) steeds minder voor. Het aandeel van de scholen is, sinds de opening van de scholen begin september, redelijk constant.

In de ziekenhuizen liggen 1859 coronapatiënten, van wie 419 op de intensive care, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Vorige week lagen er 1410 coronapatiënten in het ziekenhuis, van wie 277 op een IC-afdeling. De groei in ziekenhuizen loopt volgens het RIVM zo'n twee weken achter op de besmettingen. Naar verwachting zullen de ziekenhuizen de komende weken daarom nog wel verder vollopen met coronapatiënten.

Op het dieptepunt van de eerste golf lagen er zo'n 4300 coronapatiënten in het ziekenhuis, van wie 1400 op de IC. In vergelijking met de eerste golf valt op dat van de patiënten die worden opgenomen in het ziekenhuis, er minder op de intensive care terechtkomen.

Afgelopen week zijn er door de GGD's 185 doden gemeld bij het RIVM, van wie 46 vandaag. Een week eerder waren dat er 149. In totaal zijn er nu 6814 bevestigde coronapatiënten overleden aan het virus.

Door achterstanden bij de GGD worden doden niet altijd direct doorgegeven. Sommige overlijdens waren dan ook niet afgelopen week, maar zijn afgelopen week pas gemeld bij het RIVM.

Thuiswerkers

De meest hoopvolle cijfers zijn die van Google. Het bedrijf registreert verkeersbewegingen en kan daardoor inschatten hoeveel mensen naar het werk reizen. Uit die cijfers is op te maken dat vorige week, rond de persconferentie van het kabinet, meer mensen thuis zijn gaan werken. Na het eerdere advies van het kabinet om thuis te gaan werken, eind september, was er nauwelijks effect te zien.

Na de zomervakantie gingen veel mensen weer naar hun werk toe. Inmiddels is het aantal thuiswerkers weer vergelijkbaar met de periode voor de zomer. Overigens werken nog steeds veel minder mensen thuis dan tijdens de eerste golf in maart.