In actie tegen radicale moslims zoekt Franse regering grenzen van de wet
Geschiedenisleraar Samuel Paty, die vrijdag bij Parijs werd vermoord door een extremistische moslim, wordt in Frankrijk op verschillende manieren geëerd. Vanavond is er een stille tocht vanaf de school waar hij les gaf. Morgenavond krijgt hij een nationaal eerbetoon bij de Sorbonne-universiteit in Parijs. En hij krijgt postuum de Légion d'Honneur, de hoogste Franse onderscheiding die er is.
In het onderzoek naar de onthoofding van Paty zijn inmiddels 16 mensen opgepakt. Daarnaast toont de Franse regering zich daadkrachtig met een reeks van verstrekkende maatregelen tegen verdachte islamitische organisaties, al is nog onduidelijk of dat wettelijk allemaal kan. Veel mensen vragen zich af of de regering niet eerder in actie had kunnen komen.
Anderen denken juist dat de maatregelen een hoog symbolisch gehalte hebben:
"Als de regering naar ons had geluisterd, had Samuel Paty misschien nog geleefd", zegt Sébastien Chenu, de woordvoerder van het rechts-populistische Rassemblement National.
De voorzitter van die partij, Marine Le Pen, eist intussen dat buitenlanders die bij de inlichtingendiensten bekend staan als geradicaliseerd het land uit worden gezet. Geradicaliseerde Franse burgers zouden de gevangenis in moeten, al is dat juridisch gezien lang niet altijd mogelijk.
Toch voelt president Macron de druk van Le Pen. De volgende presidentsverkiezingen zijn over anderhalf jaar, in april 2022.
Wind uit de zeilen
"Macron weet dat Marine Le Pen met dit soort onderwerpen normaal gesproken goed scoort bij haar achterban, maar ook bij een breder publiek", zegt correspondent Frank Renout. "Macron wil Le Pen de wind uit de zeilen nemen door nu gewoon snel veel maatregelen te nemen en te laten zien dat hij optreedt".
En die maatregelen zijn er al. Zo werd vandaag een moskee gesloten die een video op Facebook plaatste, waarin leraar Samuel Paty werd zwartgemaakt. Ook deed de politie gisteren 40 huiszoekingen bij burgers en verenigingen. De komende dagen wil de minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin daarmee doorgaan. Elke dag moet de politie zo'n twintig plekken 'bezoeken'.
Sociale media
Er komt ook onderzoek naar zo'n 80 steunbetuigingen die de moordenaar van Samuel Paty op sociale media kreeg. Die komen volgens de veiligheidsdiensten van potentiële terroristen, die kritiek op de islam niet tolereren.
De regering heeft ook zo'n 50 verenigingen en groeperingen op de korrel, die separatisme zouden propageren. Dat wil zeggen dat ze de islam belangrijker vinden dan de Franse wet. Maar zulke maatregelen zijn in de rechtbank moeilijk hard te maken, zeggen experts. Daarvoor is de vrijheid van vereniging en de persvrijheid te stevig verankerd in de Franse wet.
Tsjetjenen
De minister van Binnenlandse Zaken zegt dat hij een paar honderd geradicaliseerde moslims het land wil uitzetten. Maar ook dat is lastig. De meesten komen uit Noord-Afrika en Rusland - daar gaat het vooral om Tsjetsjenen. Ook de verdachte van de moord op Paty was een Tsjetsjeen. Hij is als tienjarige met zijn ouders als vluchteling naar Frankrijk gekomen.
De minister van Binnenlandse Zaken is net in Marokko geweest met een lijst met personen die hij wil uitwijzen. Als het gaat om Rusland moet de minister toegeven dat ze daar "niet erg enthousiast zijn om misdadigers en terroristen weer op te nemen".
