Droogte funest voor landgoederen in de Achterhoek: 'De problemen zijn groot'

Het grondwaterpeil in de Achterhoek is opnieuw extreem laag. Net als de afgelopen twee jaar staan sloten droog. De gevolgen zijn groot, onder meer voor de landgoederen in de regio.

"We gaan opnieuw een winter in met een extreem laag grondwaterpeil", zegt Peter Schrijver van Waterschap Rijn en IJssel tegen Omroep Gelderland. "De zomer is anders verlopen dan de voorgaande twee jaren. De droogte begon al vroeg in het voorjaar, in de zomer viel er gelukkig wat regen maar de genadeklap kwam aan het einde van augustus."

De droogte leidt tot problemen voor de landgoederen. Zo ook voor landgoed De Wiersse bij Vorden. "De problemen zijn inmiddels groot", zegt Aart Jonkers. Samen met zijn vrouw Mary beheert hij het landgoed en de monumentale tuinen.

"De rododendrons sterven, de rozenstruiken zouden veel voller moeten zijn en de bomen aan de historische lanen moeten we dit jaar waarschijnlijk kappen", somt hij op. "Het is voor ons erg dat de historische structurele elementen nu zo zwaar lijden. Zoiets krijg je niet zomaar terug."

Watertekort

De droogte van de afgelopen drie jaar is misschien wel de doodsteek geweest voor de planten en bomen op het landgoed, maar volgens Jonkers is het probleem groter. "In het verleden zijn we in Nederland alleen maar bezig geweest met het afvoeren van water." Jonkers ziet dit ook bij de Baakse Beek, waar het water vandaan komt dat het landgoed nat moet houden.

"In de winter viel er best wat regen en richting de zomer zie je dat al het water uiteindelijk verdwenen is. Hierdoor krijgen wij nu te weinig water. Op heel veel plekken staat die beek nu nog steeds droog." Volgens Jonkers moet het hele systeem aangepast worden. "En dat doe je niet van vandaag op morgen."

De komende winterperiode staat dus voor het Waterschap Rijn en IJssel opnieuw in het teken van zo veel mogelijk water opvangen en vasthouden. Daarnaast moet er ook structureel iets gebeuren en de aanpak van de Achterhoekse landgoederen hoort daar ook bij.

Waterschap Rijn en IJssel ziet de gevolgen en is inmiddels bezig om de landgoederen te helpen:

Bij landgoed De Wildenborch bij Vorden zijn de eerste maatregelen genomen. "We staan nu in een perceel dat nog niet zo heel lang geleden boerenland was", legt Louisa Remesal van Waterschap Rijn en IJssel uit. "De afgelopen weken hebben we dit stuk land aangepakt en er natuur van gemaakt."

Naast het perceel lag een sloot die ervoor zorgde dat het water zo snel mogelijk werd weggevoerd. Die watergang is gedempt en dat betekent dat het grondwaterpeil kan stijgen. "Daarnaast is er een soort van kronkelend pad gegraven. Al het water verzamelt zich hier uiteindelijk en zorgt voor de toevoer naar de vijvers op het landgoed."

Andere landgoederen zullen volgen. "Maar we doen dat landgoed voor landgoed", zegt Remesal. "We zitten midden in de klimaatverandering, dus we moeten ook acteren op wat er om ons heen gebeurt."

Kritisch

Landgoed De Wiersse komt uiteindelijk ook aan bod, maar beheerder Jonkers is kritisch. "We zijn heel blij dat het waterschap het cultureel erfgoed en de natuur die we hier onderhouden op de agenda heeft staan, maar het is een ingewikkeld probleem."

De beheerders doen er nu al alles aan om water vast te houden. "Wij denken dat het probleem vooral buiten ons landgoed ligt, zoals het systeem dat ervoor moet zorgen dat water zo snel mogelijk verdwijnt. Wij kunnen hier op ons landgoed ook wel wat doen, maar dat zijn slechts pleisters die het probleem niet gaan verhelpen."