Miljoenenboete Heineken voor opdringen bier aan Britse pubs

Heineken zet Britse pubs onrechtmatig onder druk om bier van het bierbedrijf te verkopen. Dat oordeelt de Britse toezichthouder, de PCA. De biergigant krijgt daarom een boete van 2 miljoen pond, omgerekend ruim 2,2 miljoen euro.

Star Pubs and Bars, onderdeel van Heineken, is huurbaas van verschillende kroegen in het Verenigd Koninkrijk. Dat is niet een ongebruikelijke constructie, ook in Nederland pachten horecaondernemers panden bij het bierbedrijf.

Het bedrijf heeft een regeling met de Britse huurders waarin staat dat ze Heineken-bier moeten schenken. Bedrijven die zich los willen maken van die afspraken, moeten aan 'onredelijke' eisen voldoen volgens de toezichthouder.

"Star, dat de pubs van Heineken in het VK exploiteert, dwong zijn huurders veelvuldig om onredelijke hoeveelheden Heineken-bieren en -ciders te verkopen wanneer zij vroegen om zich los te maken", aldus Fiona Dickie, de toezichthouder van de PCA.

"We zijn diep teleurgesteld en gefrustreerd over de uitkomst van dit onderzoek", aldus Lawson Mountstevens, directeur van Star Pubs & Bars. "Vanaf het begin zijn we transparant geweest en hebben we herhaaldelijk advies ingewonnen bij de toezichthouder over de voorwaarden die we aanboden aan de licentiehouders, maar de PCA weigerde consequent te reageren op die verzoeken. In plaats daarvan koos het ervoor om een lang, kostbaar en onnodig onderzoek te starten."

In de drie jaar dat het onderzoek liep, van 2016 toen de Britse Pubs Code in werking trad tot en met 2019, vond de PCA twaalf overtredingen. Zo kregen 96 huurders die ook andere bieren wilden kunnen schenken te horen dat dat alleen kon als honderd procent van het tapbier dat ze verkochten van Heineken-merken zou zijn.

Dat is tegen de wet. Die schrijft voor dat bestaande afspraken over de afname van bepaalde hoeveelheden bier van een merk niet mogen voorkomen dat een pub besluit daarnaast ook ander bier te serveren.

Verplicht minder populair Heineken-bier schenken

Zo kregen huurders die bijna of geen Heineken-producten verkochten op het moment dat ze vroegen om zich los te maken van de afspraken, te horen dat binnen een jaar zestig procent van alle fusten die ze inkochten van Heineken moesten zijn.

Volgens de pubhouders was dat een bedreiging voor hun voortbestaan, zegt de toezichthouder. Ze werden zo gedwongen om bier dat goed verkocht te verruilen voor de verplichte verkoop van Heineken-merken waar minder vraag naar was.

Daarmee voldoet Star Pubs niet aan de Britse Pubs Code. Bij Star werkte weliswaar een 'Code Compliance Officer' die ervoor moet zorgen dat het bedrijf zich aan de code houdt, maar tijdens haar onderzoek ontdekte Dickie dat de omschrijving van die functie binnen het bedrijf niet strookte met dezelfde regels.

Een van de verantwoordelijkheden die Star in de functieomschrijving van die interne toezichthouder had opgenomen was: "ervoor zorgen dat de Code zo geïnterpreteerd wordt dat Heineken UK er commercieel van profiteert".

Juridische stappen

Star is momenteel bezig te onderzoeken of ze de boete juridisch kunnen aanvechten. "Deze straf is naar ons idee onrechtvaardig en niet in proportie. Het komt op een moment dat de hele sector in een ernstige financiële crisis verkeert", zegt Mountstevens van Stars. "Naar onze mening zijn er tekortkomingen in de manier waarop het wettelijk kader wordt toegepast, en we roepen de regering op om dit te onderzoeken als onderdeel van hun wettelijke herziening."

De Nederlandse toezichthouder ACM heeft in het verleden al eens geconstateerd dat de contracten tussen brouwers en horecaondernemers beter konden. Maar de ACM kan desgevraagd niet zeggen hoe het nu in Nederland zit en doet ook geen uitspraken over al dan niet lopende zaken hier.