Kan de corona-app helpen? Deze deskundigen denken van wel

De corona-app komt eraan. Vandaag heeft ook de Eerste Kamer het wetsvoorstel over de app van minister De Jonge aangenomen. Komende zaterdag kan elke Nederlander de app - vrijwillig - gebruiken.

Het idee van de corona-app is dat mensen een bericht krijgen als ze in de buurt zijn geweest van iemand die besmet is met het virus. Het gaat dan om een periode van ongeveer tien minuten op ongeveer 1,5 meter. De app moet het contactonderzoek ondersteunen en versnellen. Maar de GGD heeft bron- en contactonderzoek juist afgeschaald vanwege grote drukte.

Toch is de app volgens deskundigen niet gelijk achterhaald. "We hebben nog lang niet het optimale systeem ontwikkeld rondom het bron- en contactonderzoek", zegt arts-microbioloog Marc Bonten van het UMC Utrecht. "Daar kan de app bij helpen."

Alleen zou de app momenteel een minimale bijdrage leveren, gaat Bonten verder. "Het bron- en contactonderzoek draagt niet veel bij aan het terugdringen van de verspreiding, omdat er nu zoveel besmettingen zijn. Het onderzoek van de GGD voegt het meest toe als er weinig besmettingen zijn."

'Geen wondermiddel, maar alle beetjes helpen'

Nu is het vaak niet mogelijk om vast te stellen waar de besmetting heeft plaatsgevonden, omdat er zoveel plekken zijn waar mensen besmet kunnen raken, legt Bonten uit. "Maar als we de besmettingen teruggeduwd hebben, gaan we er een maximaal voordeel van hebben."

Daar is Niels Chavannes, hoogleraar e-health van het Leids Universitair Medisch Centrum, het mee eens. "De app werd eerst gepresenteerd als een wondermiddel. Dat is natuurlijk niet waar. Maar alle beetjes helpen."

Benieuwd hoe de app precies werkt? We leggen het uit in de video:

Chavannes vreest wel dat de app de testcapaciteit nog meer onder druk zal zetten. "Je gaat sowieso meer meldingen krijgen van mensen die in aanraking zijn gekomen met besmette mensen. De kans dat je in de buurt bent van iemand met corona is momenteel namelijk best groot", zegt Chavannes.

De vraag is hoe de overheid het gaat aanpakken. "Moeten alle mensen die in aanraking zijn gekomen met iemand met corona thuis zitten, ook als ze geen klachten hebben? Vroegtijdig testen voordat mensen klachten hebben kan op dit moment gewoon nog niet. Dat is een heel pijnlijk punt."

Toch is het advies bij een melding van de app om tien dagen thuis te blijven, ook zonder klachten. De tien dagen gelden vanaf het moment dat er contact is geweest met de besmette persoon, niet vanaf de dag van de melding. Als je vervolgens klachten krijgt, moet je je laten testen. Zonder klachten is de test niet nodig, maar wordt de thuisquarantaine wel geadviseerd.

Grootschalig gebruik

De app gaat alleen werken als er veel mensen gebruik van maken, zeggen beide deskundigen. Chavannes: "En het is waarschijnlijk dat mensen die de app het meest nodig hebben, zullen weigeren om de applicatie te gebruiken. De superspreaders, de mensen die op elkaar klimmen op het Malieveld, die ga je niet bereiken met deze app. Die zullen weigeren om hem te gebruiken."

Bonten vraagt zich vooral af hoe de Nederlandse burger overgehaald kan worden om de app te downloaden. "Hoe overtuig je mensen dat de app cool is om te hebben? Ik weet het niet."

Er kwam eerder kritiek op de privacy van de corona-app. Dat is volgens Chavannes niet meer nodig. Hij was in het begin een van de critici, maar is nu lovend over de open manier hoe de app verder werd ontwikkeld. "Het is bewonderenswaardig dat de app is ontwikkeld door een onafhankelijk team met tientallen talenten uit de app-wereld." Zo is het onder meer voor iedereen mogelijk om de broncode van de app te lezen.

Wel heeft de Autoriteit Persoonsgegevens nog kritiek op de afhankelijkheid van de techniek van Google en Apple, die wordt gebruikt door de app. De AP schreef in augustus dat het voor hen niet duidelijk is of de techgiganten gegevens van gebruikers in handen krijgen en wat daarmee gebeurt. "Als je goed vastlegt dat Google en Apple geen misbruik mogen maken van deze gegevens, is het probleem weg", zegt Chavannes. "En in deze tijden van crisis denk ik ook wel: hou nou toch eens op met twijfelen en pak eens door."

Beide deskundigen zijn van mening dat de app een toevoeging is bij de bestrijding van het coronavirus. Hoe groot die toevoeging is, weten ze niet. "Maar ik geloof dat alle beetjes helpen en dit is een belangrijk beetje. Het is alleen niet de silver bullet", zegt Chavannes. Bonten: "We moeten nu gewoon wedden op alle paarden die we kunnen bedenken."