Nederlander Elderson topkandidaat voor directie ECB

• Eva Wiessing en Bert van Slooten

  redacteuren Economie en Europa

De Nederlander Frank Elderson is vandaag door de Eurogroep voorgedragen voor een belangrijke positie bij de Europese Centrale Bank. Hij wordt als het aan de ministers van Financiën van de eurolanden ligt lid van de directie (het dagelijks bestuur) van de bank.

De benoeming moet nog door zowel het Europees Parlement als de regeringsleiders van de landen die met de euro betalen, worden goedgekeurd. Elderson werkt al sinds 1999 bij De Nederlandsche Bank.

Hij zegt vereerd te zijn:

Elderson zou de eerste Nederlander worden in het dagelijks bestuur van de ECB sinds Wim Duisenberg in 2003 afscheid nam als president van de Europese Centrale Bank. Als 'gewoon' directielid krijgt Elderson een belangrijke stem in het beleid van de ECB. Samen met de andere leden van het dagelijks bestuur adviseert hij president Christine Lagarde.

De directieleden vergaderen elke zes weken mee als de centrale bankiers van de negentien eurolanden bijeenkomen om besluiten te nemen over de beleidsrente en crisismaatregelen. Hun stemrecht kan doorslaggevend zijn als er verdeeldheid is over het te voeren beleid. Met name Nederland en Duitsland hebben zich meermalen verzet tegen het grootschalig opkopen van staatsobligaties door de ECB, maar botsen daarbij op een meerderheid van zuidelijke eurolanden.

Groene man

Elderson staat bekend om zijn 'groene' ambities. Hij is sinds 2016 voorzitter van het Platform voor Duurzame Financiering en leidt een netwerk van centrale banken dat de financiële sector wil bewegen om het klimaatprobleem te helpen oplossen: het Network of Central Banks and Supervisors for Greening the Financial System (NGFS). Verduurzaming is ook een belangrijk speerpunt van president Lagarde.

Maar hij is geen vrouw en dat maakt het voor het Europees Parlement lastig. "We proberen al heel lang om het old boys network in de financiële wereld te doorbreken", zegt Paul Tang van de PvdA. "De landen weten dat en komen telkens weer met mannelijke kandidaten aan. Dan moet je misschien, hoe goed Elderson ook is, een keer een streep trekken."

Ook bij de Groenen vinden ze het een enorm dilemma. "Als iemand voor vergroening is, en het ook heeft bewezen, dan is het Elderson wel", zegt Bas Eickhout van GroenLinks. "We zijn er nog niet uit, maar iedereen wil de genderbalans rechttrekken, inclusief Christine Lagarde, en dan komt er toch weer aan man uit de hoge hoed rollen."

De ministers in de Eurogroep waren het snel eens vandaag. Elderson werd al in de eerste ronde met een ruime meerderheid gekozen. Volgens minister Hoekstra, die hem had voorgedragen, is hij het prototype van een moderne 21e-eeuwse centrale bankier. "Hij voldoet aan alle criteria." Hoekstra vindt het wel jammer dat er uiteindelijk geen vrouw is voorgedragen. "Daar moeten we aan blijven werken, maar als je ziet waar we uit kunnen putten dan is de conclusie dat de wereld van de bankiers nog steeds een mannenbolwerk is."

Advies

Het Europees Parlement gaat de komende weken een hoorzitting organiseren. Daarna wordt er gestemd. Dat is een ingewikkelde procedure. Voor zijn functie in de directie heeft het parlement alleen een adviserende stem. Zijn voorganger, de Luxemburger Yves Mersch, kreeg een negatief advies aan z'n broek in het parlement, maar werd uiteindelijk toch benoemd.

De Europarlementariërs kunnen wel zijn benoeming tot vicevoorzitter van het SSM, dat is de tak van de ECB die toezicht houdt op de Europese Banken, tegenhouden. Die functie wordt op dit moment bekleed door de vertrekkende Mersch die, net als Elderson, gespecialiseerd is in het bankentoezicht.

Als het om bankentoezicht gaat heeft het Europees Parlement namelijk veel meer macht. Het parlement kan besluiten om die functie aan het enige vrouwelijke directielid naast Lagarde te gunnen, Isabel Schnabel. Ze is monetair econoom en niet gespecialiseerd in bankentoezicht. In dat geval komt Elderson wel in de directie, maar met een uitgeklede portefeuille. Als de benoeming doorgaat geldt die voor acht jaar.