Lab stelt ultimatum: accepteer Abu Dhabi-tests of ze gaan naar een ander
De capaciteit voor tienduizenden coronatesten dreigt Nederland te ontglippen. Laboratorium Saltro geeft het ministerie van Volksgezondheid (VWS) tot zondag de tijd om een aanbod te accepteren waarbij dagelijks 10.000 Nederlandse coronatesten naar Abu Dhabi gaan voor analyse.
"Dit is niet als een dreigement bedoeld, maar over drie dagen moet het rond zijn. Zo niet, dan gaan de tests naar een ander land", zegt woordvoerder Wim Knol van Saltro.
Volgens Knol zijn alle formaliteiten over de deal al een tijd afgerond, maar wil VWS niet op de figuurlijke knop drukken. "Het is nog steeds niet rond. Nederland wilde toch meer testen? Daar kunnen wij de komende maanden in voorzien."
De deskundigheid van het lab, Unilabs Abu Dhabi (een zusterlab van Saltro) lijkt niet het probleem. Het is recent door het RIVM goedgekeurd om coronatesten uit te voeren. Bovendien sturen Spanje en het Verenigd Koninkrijk nu al duizenden tests per vliegtuig naar het lab voor analyse.
Nederland heeft nog altijd met een groot tekort aan het materiaal voor coronatests. Een kwart van de tests die bij GGD's zijn afgenomen wordt om die reden nu al in Duitsland geanalyseerd. Er wordt ook gesproken met een Belgisch lab en dus met het lab in Abu Dhabi.
Volgens GGD GHOR Nederland zijn er nu zo'n 10.000 tests per dag te weinig. Ook minister De Jonge zei gisteren in de Tweede Kamer dat er nu onvoldoende tests beschikbaar zijn in Nederland.
Bedenkingen over de privacy
Volgens Saltro-woordvoerder Knol is de reden voor het uitblijven van een deal dat het ministerie bedenkingen heeft over de privacywaarborgen van het sturen van de medische gegevens naar het emiraat. De Autoriteit Persoonsgegevens vroeg het lab daar vorige week al om meer uitleg over.
Maar met de beveiliging van gegevens zit het volgens Knol helemaal goed door aanleg van beveiligde IT-lijnen en het geanonimiseerd opsturen van de monsters.
Uit de mails en stukken van Unilabs die in bezit zijn van de NOS blijkt dat de regering van Abu Dhabi aan Unilabs heeft aangeboden om een intentieverklaring met Nederland te sluiten over de privacy. Met die verklaring zou het emiraat willen voldoen aan "de Nederlandse vereisten voor gegevensbescherming en andere mogelijke regelgeving", staat in een email.
In de mails staat ook dat Unilabs met luchtvaartmaatschappij Etihad Airways in gesprek is over het aanpassen van de vluchttijden tussen Amsterdam en Abu Dhabi. Nu nog vertrekt er één vlucht tussen de twee steden per dag. Hoe later dat vliegtuig vertrekt, hoe meer monsters er mee zouden kunnen. Een andere optie die Unilabs oppert is het uitvoeren van meer vluchten per dag.
Het testmateriaal dat Abu Dhabi ter beschikking stelt, is in het emiraat zelf gemaakt. Het ministerie van Gezondheid in het emiraat, een grote universiteit, verschillende investeringspartijen en Unilabs werkten daarvoor samen. Eind juli presenteerden ze de chemische vloeistof om coronatests te analyseren.
De universiteit plaatste er onder andere dit filmpje over op Instagram:
Uit de mailwisselingen blijkt dat de zaak met Nederland binnen moederconcern Unilabs inmiddels hoog oploopt. De hoogste bazen van het wereldwijde lab-concern met een hoofdkantoor in Zwitserland bemoeien zich met de deal. Gerenommeerde advocatenkantoren zijn ingeschakeld om te adviseren over de privacywetgeving in Abu Dhabi.
Hoeveel geld er precies met de deal gemoeid is, is niet bekend. De Nederlandse overheid betaalt in principe 65 euro per test. Mocht de deal met Abu Dhabi doorgaan, dan levert dit het bedrijf grofweg een half miljoen euro per dag op, exclusief kosten.
In een mail schrijft Mohammed Daoud, de directeur van Unilabs Abu Dhabi uit te zien naar een groot feest als de deal met Nederland rond is: "Look forward to a grand celebration once this is done!"
De vraag is of het feest er ooit komt. Het ministerie van VWS wil weinig kwijt over de deal met Abu Dhabi. Volgens een woordvoerder zijn de gesprekken met Saltro nog gaande en is de privacy een van de onderwerpen waarover wordt gesproken. Het ultimatum van drie dagen is bij de woordvoerder niet bekend.
