Wit-Russische oppositieleider roept EU in Brussel op tot moed
Terwijl Brussel langzaam ontwaakt, zit de Wit-Russische oppositieleider Svetlana Tichanovskaja al aan het ontbijt met de Europese ministers van Buitenlandse Zaken. Niet dat ze veel kan eten, want ze heeft zaken te bespreken. Ze wil dat de ministers nu eindelijk stappen ondernemen. Er moeten sancties komen. "Europa wees dapper", is haar boodschap.
De meeste ministers willen wel sancties tegen het regime van president Loekasjenko, nadat er bij de verkiezingen massaal is gefraudeerd. Maar er is een probleem en dat probleem heet Cyprus. Dat land wil alleen akkoord gaan met strafmaatregelen tegen Wit-Rusland als er ook gelijktijdig sancties tegen Turkije worden afgekondigd.
Tichanovskaja gaat de kwestie met Cyprus wijselijk uit de weg. "We hebben de Cypriotische minister van Buitenlandse Zaken niet gesproken", zegt ze na afloop. "Ons gaat het om de sancties tegen Wit-Rusland zodat de druk op de autoriteiten toeneemt."
Dialoog en samen
Ze spreekt met de internationale media op de ambassade van Litouwen. Op een groot binnenplein vertelt ze aan de verzamelde Brusselse journalisten dat de enige manier om Loekasjenko op de knieën te krijgen, financiële druk is. Ze heeft een simpele agenda, benadrukt ze: "Dialoog, nieuwe verkiezingen en het opbouwen van een nieuw Wit-Rusland."
Of ze president wil worden als Loekasjenko eenmaal weg is? "Absoluut niet. Mijn land zit in een diepe economische crisis en we hebben iemand met verstand van economie nodig. Ik ben een tussenfiguur, iemand voor de dialoog, maar niet iemand om het land straks te leiden."
Ze kiest haar woorden voorzichtig, heeft het veel over dialoog en samen, en lijkt Loekasjenko te willen sparen. "Hij heeft ook veel goede dingen voor het land gedaan. Alleen is nu zijn tijd geweest."
Wit-Russische demonstranten
Na een uur is het voorbij. Ze vertrekt naar het Europees Parlement voor een afspraak met voorzitter Sassoli. Dat weten ook de demonstranten op het plein voor het parlement. Op het grasveldje in het midden van het enorme plein - goed zichtbaar voor de vele tafeltjes die net gedekt zijn voor de lunch van de politici en de ambtenaren - rollen ze hun spandoeken uit.
Alles in het rood-wit, de kleuren van Wit-Rusland. Net als in Wit-Rusland zelf protesteren veel vrouwen, gekleed in een rode broek of rok en een wit T-shirt. Uit de megafoon klinken de strijdkreten: leve Belarus (Wit-Rusland). Een van de organisatoren, Hannah Staehle, hoopt dat de ministers vandaag moed tonen. Ze geeft een kort interview en gaat dan weer in de rij staan, met het gezicht naar het parlement in de hoop dat er ergens in Brussel geluisterd wordt.
Tichanovskaja komt aan het slot van de korte demonstratie ook nog even langs. Haar gesprek met Sassoli is afgelopen. Ze krijgt bloemen mee zodat ze met goede moed aan haar volgende ontmoeting kan beginnen. In een van de vele zalen van het parlement wachten de Europarlementariërs op haar. Door de grote ruiten kan ze nog net zien dat de demonstranten hun borden inpakken en vertrekken. Op weg naar de volgende plek om te protesteren, bij het gebouw waar de ministers vergaderen.
Azmani: koehandel van Cyprus
In de gang wacht de Nederlandse Europarlementariër Malik Azmani (VVD). Hij heeft geen spreektijd, maar wil er toch graag bij zijn. Hij is het niet eens met de koppeling die Cyprus maakt met sancties tegen Turkije. "Dat is een soort koehandel die je niet moet willen", oordeelt hij. "Vandaag is wel een belangrijke dag, want als het de Europese Unie niet lukt om sancties op te leggen, dan stelt het buitenlandbeleid van de EU helemaal niks meer voor."
Azmani is wel optimistisch. "Ik hoop dat het vandaag lukt, anders komen er donderdag als de EU-leiders naar Brussel komen zeker sancties."
Een paar uur later zijn de ministers van Buitenlandse Zaken uitvergaderd, zonder een besluit. Cyprus blijft dwarsliggen en wil alleen akkoord gaan als er ook sancties tegen Turkije komen. "Het had wel gemoeten vandaag", zegt een teleurgestelde minister Blok. "Dit bewijst dat we voortaan gewoon met meerderheid moeten besluiten op dit gebied. Dit is niet echt slagvaardig." Maar ook hij is ervan overtuigd dat de EU-leiders donderdag alsnog tot sancties komen.